Αφαιρέσεις

Ένα από τα προβλήματα του δημόσιου διαλόγου είναι η χρήση των μεγάλων αφαιρετικών εννοιών. Συνήθως προέρχονται από την Ευρωπαϊκή μοντερνιστική παράδοση και ουσιαστικά ταξινομούν τον διάλογο, διαμορφώνουν τα επίδικα και τις απαντήσεις. Η θεμελιώδης έννοια είναι το «σύστημα» το οποίο δεν ορίζεται ποτέ αλλά μπορεί  να περιλάβει τα πάντα. Τα παραδείγματα είναι πολλά .

Οι συντηρητικές αφηγήσεις αναφέρονται στον «μαρξισμό» στον «κομμουνισμό» ως συμπαγείς αδιαίρετες έννοιες χωρίς τοπικούς προσδιορισμούς και κυρίως τις κατανοούν στην «ονομαστική τους αξία». Ωστόσο οι έννοιες αυτές , ιστορικά έχουν ένα μεγάλο εύρος σημασιών, διαφορετικές ιστορικές εκφράσεις και κυρίως έχουν ένα διχασμό «ονομαστικής» και «πραγματικής αξίας». Είναι σχεδόν κοινός τόπος ότι η Ρωσική εκδοχή του Μαρξισμού ήταν το κατάλληλο ιδεολογικό όχημα – πλαίσιο ,το οποίο, σε τελευταία ανάλυση ,εκσυγχρόνισε μια γεωπολιτική οντότητα ( 1) .

Οι αριστερές αφηγήσεις εδώ και δεκαετίες υποφέρουν από τον «νεοφιλελευθερισμό» ο οποίος πλέον , ως όρος εφάπτεται της δεισιδαιμονίας. Ένα πλήθος αντίρροπων οικονομικών πολιτικών ( πχ Ιαπωνία, Ηπα, Ευρώπη) εντάσσονται συλλήβδην στον «νεοφιλευθερισμό». Στο ίδιο πλαίσιο υπάρχει η συμπαγής αδιαίρετη «αγορά», το «κράτος» , τα «κινήματα» κλπ.

Ένα άλλο ζήτημα είναι ο Ευρωκεντρισμός των εννοιών. Κι’ όμως μεγάλοι παίκτες του παγκόσμιου συστήματος προέρχονται από ιστορικές πνευματικές παραδόσεις και εννοιολογήσεις με πολύ πρόσφατη εξοικείωση με την Ευρωπαϊκή παράδοση πχ. Η Ιαπωνική πολιτική φιλοσοφία  μόλις στις αρχές του 20 αιώνα άρχισε να ψηλαφεί τον «Δυτικό» μοντερνισμό , χωρίς αυτό να εμποδίζει αλλά αντιστρόφως να επιταχύνει την λειτουργική ενσωμάτωση στο παγκόσμιο σύστημα. (2)Το ίδιο ισχύει για τις φιλοσοφικές αφετηρίες του νέου Ισλαμικού ζητήματος που τελικά παίζει ένα πολύ σημαντικό ρόλο στην παγκόσμια πραγματικότητα.

Η ζέουσα κοινωνική αποσάθρωση, η λεγόμενη «κρίση»   αναγκαστικά ανέδειξε όλα τα ζητήματα του «εθνικού» ζητήματος. Οι ποσοτικές και οι ποιοτικές προδιαγραφές της κρίσης ανέδειξαν τις ιδιαιτερότητες οι οποίες συμβολικά εκφράζονται και στην μοναδική πλοκή και ισχύ των κομμάτων : Επερχόμενη κυβερνητική αριστερά, το πιο ακραίο ακροδεξιό κόμμα ως τρίτη δύναμη, καταβαράθρωση του μεγάλου κόμματος της αντιπολίτευσης κλπ.

Είναι δυνατόν να γίνει ένας διάλογος για την ελληνική κρίση με το εννοιολογικό οπλοστάσιο των μεγάλων ιδεολογικών αφηγήσεων;

Προφανώς είναι , αν ο διάλογος έχει σκοπό να δράσει αγχολυτικά, και γρήγορα. Είναι περιττό να απαριθμήσουμε τα σχήματα διαλόγου που αναπτύσσονται και τα συμπεράσματα τους. Καπιταλιστικό σύστημα, πελατειακό κράτος, ανθέλληνες προδότες μπορούν ωραιότατα να συγκροτήσουν λογικοφανή και συνεκτικά σχήματα με όλα τα θεμελιακά χαρακτηριστικά  : ένα οριζόμενο πλαίσιο- έδαφος της διαμάχης, δύο ή τρεις πόλοι ισχύος , ένας εξ’ ορισμού ηθικός πόλος και η λύση του ζητήματος μετατρέπεται σε ένα ηθικό καθήκον και διάφορες μορφές «ηρωικής» στράτευσης με το «καλό». Λείπουν απελπιστικά θεωρήσεις που ενσωματώνουν σενάρια του νόμου των ακουσίων συνεπειών, αξιολογήσεις ιδεών στην λειτουργική τους και όχι στην ονομαστική τους αξία.

Η ποιότητα της τρέχουσα ιδεοκίνησης εντός «κρίσης» θα κριθεί αργότερα. Η ποσότητα όμως δεν είναι άσχημη. Στην πληθώρα των όμως των ιδεών κυριαρχεί η μέθοδος copy paste.Έννοιες που έχουν συγκροτηθεί σε ένα διαφορετικό περιβάλλον εισάγονται ως κλειδί για την κατανόηση και τελικά λύση του Ελληνικού Προβλήματος

Μια τέτοια προβληματική ανάλυση βρήκα στον Κ.Σοφούλη ο οποίος σε δύο συνέχειες προσπαθεί να οριοθετήσει το πρόβλημα μέσω της κεντρικής έννοιας της Σοσιαλδημοκρατίας (πηγή). Η εκκίνηση του ΚΣ είναι μια εξ’ ίσου προβληματική φράση του Γ.Δραγασάκη ότι ο Συριζα εφάπτεται των ορίων της Σοσιαλδημοκρατίας και εξ’ αυτού ο ΚΣ διατυπώνει  ένα ολόκληρο σκεπτικό για την υπεροχή και τελικά την ανάγκη αναγέννησης της Σοσιαλδημοκρατίας

Υποστηρίζω πως η εισαγωγή του όρου Σοσιαλδημοκρατία στην τρέχουσα  διακίνηση ιδεών, είναι πολύ προβληματική.

Η Σοσιαλδημοκρατία υπήρξε η μεγάλη κατάκτηση του δεύτερου μισού του εικοστού αιώνα για τους εργαζόμενους της Δ.Ευρώπης. Αντιπροσώπευε το μέγιστο βαθμό αναδιανομής εισοδημάτων εντός καπιταλισμού , το καλύτερο σημείο ισορροπίας κεφαλαίου εργασίας μπρός όφελος της εργασίας .Ωστόσο το ισοζύγιο αυτό προέκυψε από συγκεκριμένους   ταξικούς ιστορικούς  γεωπολιτικούς και οικονομικούς προσδιορισμούς που δεν έχουν αντιστοιχία με την Ελληνική περίπτωση. Το κύριο στοιχείο της Σοσιαλδημοκρατίας είναι οι μεγάλες βιομηχανικές μονάδες με μεγάλη σώρευση ανθρώπινου δυναμικού σε βιοπολιτικές συνθήκες ταξινόμησης, οργάνωσης και ελέγχου. Η σοσιαλδημοκρατία προκύπτει ως ταξικός συσχετισμός που εδραιώνεται επάνω στην συγκεκριμένη μορφή της μεγάλης βιομηχανικής μονάδας και τα μεγάλα συνδικάτα.

Ο λόγος που διακινεί ο ΚΣ εμπεριέχει μια νοηματική συντόμευση. Ταυτίζει τα τελικά αποτελέσματα της Σοσιαλδημοκρατικής συνθήκης με την ίδια την συνθήκη. Το ζητούμενο για την Ελλάδα είναι να αναζητηθούν τα αποτελέσματα που όμως θα προέλθουν από μια διαφορετική οικονομία και κοινωνία: Κατακερματισμός, αυτοαπασχόληση  , ανυπαρξία μεγάλων ιδιωτικών βιομηχανιών κλπ. Η αναφορά στην Σοσιαλδημοκρατία είναι προβληματική και είναι αντίστοιχη με το να προτείνουμε το Ιαπωνικό μοντέλο το οποίο προέρχεται από μια άλλη συνθήκη, η οποία όμως παρέχει τα ίδια και ίσως καλύτερα αποτελέσματα.

Το σχήμα του ΚΣ γίνεται ακόμη πιο προβληματικό καθώς φιλοδοξεί να γίνει ένα αντίπαλο προς την Συριζαική πρόταση. Η πρόταση αυτή δεν είναι  προβληματική επειδή είναι «αριστερά» μιας «σοσιαλδημοκρατίας» δηλαδή πάσχει από «κρατισμό» είναι κατά «των αγορών»  κλπ  αλλά γιατί ονομάζει «αριστερά» ένα σύνολο πολιτικών  που κολακεύουν και τελικά καθηλώνουν την ελληνική ιδιαιτερότητα. Μάλιστα η ανιστόρητη υπεριδεολογικοποίηση του ΚΣ ευνοεί την Συριζαική πολυσημία καθώς δραπετεύει εύκολα από τα   τραυματικά επίδικα :

·        

      Με βάση τη δομή της κοινωνίας και οικονομίας υπάρχει βιώσιμη λύση χωρίς ένα ενδιάμεσο ιστορικό  στάδιο  πόνου; 

·        

      Πως οριοθετείται η « αριστερή λιτότητα» απέναντι στην «νεοφιλελεύθερη λιτότητα» .

Αν ο Συριζα ονομάζει αριστερά τη παρηγορητική  διαχείριση του πόνου και την υπόσχεση ενός καθολικού reboot με κόστος μόνο για την «Μέρκελ και την διαπλοκή» και οι έλλογες δυνάμεις ονομάζουν σοσιαλδημοκρατία ένα πρόγραμμα μείωσης του πόνου και on line προσαρμογών, τότε όλοι θα πολωθούν ανάμεσα σε στρατόπεδα ονομάτων και  όχι σε γόνιμες αντιμαχίες πολιτικών.

  

     1.-Π.Κονδύλη: «Η Ηδονή ,η ισχύς, η ουτοπία»

     2.-Political Philosophy in Japan: Nishida , the Kyoto School , and co-prosperity

James Foley

Η σκέψη μου στη μνήμη του γενναίου James Foley

‘Όλοι είδαμε όλο ή μέρη του video με την εκτέλεση του Αμερικάνου δημοσιογράφου James Foley. Το κίνημα ΙΣΙΛ , ασκεί μια ιδιαίτερη πολιτική. Φιλμοποιεί όλες τις εκτελέσεις και τις δημοσιοποιεί αμέσως σε όλα τα main stream media.

H κλασσική λιμπεραλιστική αφήγηση εκφράζει τον αποτροπιασμό και εντοπίζει στο ΙΣΙΛ χαρακτηριστικά ενός κινήματος οπισθοδρόμησης, δηλαδή μιας αρχαϊκής επιστροφής που προσβάλει ευθέως τα πολιτικά  κεκτημένα του πολιτισμένου κόσμου.

Το ΙΣΙΛ όμως κινείται εντός των προωθημένων συντεταγμένων της εποχής. Όπως και η Αλ Κάιντα με τους δίδυμους πύργους της 11^ης Σεπτεμβρίου, πραγματοποιούν τις μύχιες φαντασιώσεις του σύγχρονου καταναλωτή θεατή, όπως αυτές οργανώνονται από τους μεγάλους παραγωγούς θεάματος: Το τέλος του κόσμου ως καταστροφή όλων των τεχνοδομών, βασανισμός του ανθρωπίνου σώματος ως παιδική πορνογραφία.

Η εικόνα του βίντεο της εκτέλεσης έχει μοναδική αισθητική. Ο Μαύρος Δήμιος , το Πορτοκαλί θύμα σε ένα κίτρινο φόντο της ερήμου, παραπέμπουν σε χρωματοσύνθεση από τα νέα παιχνίδια του διαδικτύου.

Το ΙΣΙΛ είναι προφανώς πιο εξελιγμένο από ότι φαίνεται κατ’ αρχάς. Δημιουργεί διάφορα τελετουργικά με ζωντανά θύματα όπως μερικοί anant guard καλλιτέχνες κάνουν events με θύματα ζώα, η όπως οι παιδόφιλοι βλέπουν on line βιασμούς παιδιών που καταλήγουν σε δολοφονίες. Το ΙΣΙΛ , στην δική πρόσληψη της πραγματικότητας έχει τοποθετήσει τους εχθρούς του σε μια κοινότητα διεφθαρμένων, εκπεσόντων αμαρτωλών οι οποίοι ηδονίζονται από το σοκ. Επομένως δεν τρομάζει ένα αθώο κοινό αλλά πλειοδοτεί στον τρόμο. Το ΙΣΙΛ κάνει ένα overdose σε ένα εξαρτημένο προκαλώντας του ναυτία , δεν δηλητηριάζει ένα παρθένο οργανισμό με κίνδυνο να τον σκοτώσει.

Ο μέσος 15χρονος με ιντερνετ στο σπίτι έχει δει πράγματα που οι γονείς του δεν διανοούνται. Στα μάτια αυτού του 15χρονου η εικόνα της δολοφονίας είναι ένα ακόμη Horror Show από τα πολλά που έχει δει στο ιντερνετ, στο σινεμά.

Μόνο εκκινώντας από αυτή την αισθητική  διάσταση στα ζητήματα του τρόμου, μπορούμε εισέλθουμε στην πολιτική διάσταση. Η αισθητική ορίζει το πολιτικό

Αν δεχθούμε την αισθητική πρωτοπορία του ΙΣΙΛ , τότε η πολιτική συζήτηση για την πολυπολιτισμικότητα  αλλάζει.Γιατί ο κίνδυνος των ομάδων οι οποίες δεν αποδέχονται τους κανόνες της λιμπεραλιστικής πολιτείας , αλλά διεκδικούν ως δικαίωμα την ενσωμάτωση σε αυτές, δεν είναι τυπική παραβίαση ενός εύλογου συμβολαίου. Οι μουσουλμάνοι που αποδέχονται την Σαρία και αρνούνται το διαχωρισμό των εξουσιών , αλλά ταυτόχρονα απαιτούν και διεκδικούν όλα τα «ατομικά» δικαιώματα, δεν λειτουργούν ως αναχρονισμός, ως ακατανόητη επιστροφή. Λειτουργούν ακριβώς ως κίνημα «εξαίρεσης» όπως όλες οι ελίτ και οι ομάδες συμφερόντων στις σύγχρονες κοινωνίες. Στην ουσία μάλιστα έχουν πιο προωθημένη ρητορική για το αίτημα εξαίρεσης τους, σε σχέση με τις λοιπές ομάδες. Η εξαίρεση τους , αναζητείται όχι μέσω των μηχανισμών lobbying ως αίτημα που τελικά διευκολύνει την συνολική ροή του συστήματος, αλλά ως αίτημα το οποίο διευρύνει τα όρια των ροών του συστήματος. Ο φιλελεύθερος R.Nozick στο θεμελιακό “Anarchy State & Utopia” στο τρίτο μέρος του βιβλίου του ( το οποίο συστηματικά αποφεύγουν οι συντηρητικοί φιλελεύθεροι, ενώ αποστρέφονται οι αριστεροί που καθεύδουν με την αντινεοφιλελεύθερη saga ) διαπραγματεύεται ακριβώς το όριο της φιλελεύθερης πολιτείας η οποία οφείλει να  διερευνά την διατύπωση των ακραίων ουτοπιών. Τα εξοργιστικά αιτήματα διαφόρων σεκτών να διατηρήσουν εντός της πολιτείας εκείνα τα δικαιώματα εξαίρεσης, τα οποία αν είχαν καθολική ισχύ θα διέλυαν την πολιτεία, δεν είναι αιτήματα «επιστροφής» αλλά αιτήματα διεύρυνσης, χωρίς άμεση απάντηση προς το παρόν. 

Γι’ αυτό διάφορες φωνές που ωθούν προς αμυντικές απαγορεύσεις των ριζικά αντιφιλελεύθερων αιτημάτων, τελικά είναι, αυτές οι συντηρητικές εκκλήσεις προς μια επιστροφή σε ένα ανύπαρκτο λιμπεραλιστικό ιδεώδες.

Εδώ θα άξιζε να δούμε και τους συσχετισμούς με την δική μας «ένοπλη προπαγάνδα»

Βασικό αισθητικό μοτίβο της 17 Ν ήταν το αυτοκίνητο και το δίκυκλο. Είναι πάντα ντεκόρ του πτώματος, συμμετέχει είτε ως όχημα του θύματος είτε ως διαφυγή του εκτελεστή. Ταυτόχρονα η  17Ν είναι η οργάνωση της φωτογραφίας του σκεπασμένου πτώματος. Μέχρι το 2002 , όπου η μιντιακή κοινωνική και αισθητική συνθήκη η 17 Ν παρέμενε αθεράπευτα eighties. Τα αυτοκίνητα οι φωτογραφίες άρχισαν να μην λένε τίποτα στην Ελληνική κοινωνία από τα μέσα του 95. Στην πολύ ενδιαφέρουσα παρουσίαση του βιβλίου του Κουφοντίνα στην Νομική η Α.Σωτηροπούλου είπε ότι ο Κουφοντίνας απεφάσισε να παραδοθεί κάνοντας πολιτική με το σώμα του .Ο Κουφοντίνας ως τέκνο της μεταπολίτευσης και της εισαγόμενης πολιτικής θεολογία της Δύσης,  θεωρεί ως σωματική πολιτική την εξιλέωση μέσω της  παράδοσης του σώματος  του θύτη. Έτσι ο Κουφοντίνας αφού παρέδωσε το Σώμα του κράτησε το Πνεύμα του ελεύθερο για να συνεχίσει καθώς αυτά τα δύο είναι διακριτά. Η στάση που συναρμόζει με την πολιτική θεολογία της Ανατολής ήταν η διατήρηση του μύθου του ως άπιαστου φαντομά . Τελικά το μόνο που έμεινε ως άπιαστο ήταν το πιστόλι-εργαλείο-πνεύμα της οργάνωσης , το οποίο όμως δεν συνάδει με τα καθ’ ημάς. Η Ανατολή λατρεύει ανθρώπινα λείψανα ενώ τα δισκοπότηρα – εργαλεία ανήκουν στην σταυροφορική δύση. Με ένα παράδοξο τρόπο η 17 Ν ήταν ομόλογη του εισαγόμενου, ευρωπαϊκού καταναλωτισμού και κατέρρευσε μόλις έγινε ένα démodé overdose , μια ιδεοληπτική μανιέρα χωρίς εξέλιξη.

Με μια έννοια , λοιπόν οι τζιχαντιστές είναι τεχνολογικά προηγμένοι, ευφάνταστοι και ενστικτωδώς γνώστες των λεπτομερειών του Horror Show που επιτελείται στην «Δύση». Η οριενταλιστική αφήγηση αναζητά στη θεολογία του Τζιχαντ την μαρτυρική αυτοκτονία, στον πόλεμο κατά των απίστων τις πηγές της ακρότητας. Πρόκειται για τυπική παρεξήγηση. Το ΙΣΙΛ, η Αλ Κάιντα κλπ έχουν θεολογική προέλευση όμως από ένα επίπεδο βαθύτερο από την διακινούμενη κατήχηση. Ο εικονοκλαστισμός του Ισλαμ , η απουσία εικόνων η έννοια του μη αναπαραστάσιμου  Μωάμεθ δεν επιτρέπει και δεν προετοιμάζει την απόλαυση του καταναλωτισμού των εικόνων. Η σημερινή κοινωνία του θεάματος μπορεί να γίνει αντικείμενο «πίστης»  από τους εικονολάτρες , είναι όμως μια αίρεση ένα σοκ για τον εικονοκλαστικό Ισλάμ. Πρόκειται για βαθύτερο τραύμα που δεν απαλύνεται από τοπικές εξαιρέσεις και ιδιόμορφους συγχρονισμούς ( Τουρκία, Μαλαισία κλπ). Ταυτόχρονα η άγνωστη ή συνειδητά αποσιωπημένη  τεχνικολατρεία του Ισλάμ , η αποδοχή κάθε τεχνολογικής καινοτομίας ως επιβεβαίωση αλληγοριών του Κορανίου, δημιουργεί το τυπικά μεταμοντέρνο Τζιχαντισμό.

Το video της εκτέλεσης του James Foley ανήκει στον πνευματικό κόσμο του Χόλυγουντ. Είναι στη γενεαλογία του “Apocalypse Now” .Εκεί είδαμε την ικανότητα των Αμερικάνων να δουν στο Βιετ Ναμ όχι μια πολιτική παρεκτροπή, αλλά τη  μεταφυσική της βίας απαλλαγμένης από στόχευση. Είδαμε τις Ναπάλμ ως ντεκόρ για να ακούσουν οι χωρικοί Βάγκνερ, και τον iconic Marlon Brando ως ένα ιεραπόστολο του κακού, ένα στοχαστικό διευθυντή της καταστροφής. Αυτή τη βία, έχουν μελετήσει και προβάλουν οι Τζιχαντιστές στο Ιράκ. Ο ρεαλιστής Ομπάμα τους απεκάλεσε καρκίνο δηλαδή αντιμετωπίσιμο εντός της ευρείας αμερικανικής ιατρικής τεχνοδομής. Ταυτόχρονα υπονόησε πως , όπως στην Αμερική , η αντιμετώπιση του κοστίζει πολύ , πάρα πολύ και ενίοτε δεν αντιμετωπίζεται καθόλου.         

Frankenstein

Στις αρχές της δεκαετίας 90 με την ανάπτυξη των μικρών καναλιών, αναπτύχθηκε μια τηλεοπτική ύλη . Είδαμε αφηγήσεις με γκροτέσκα αρχαιοπληξία, συνειρμούς για τη συσχέτιση μάχης του Μαραθώνα με Ufo,ανερυθρίαστους χουντισμούς. Το υλικό επεκτεινόταν συνέχεια αλλά πάντοτε στο σχετικό περιθώριο των κύριων ΜΜΕ και των συζητήσεων. Οι φανεροί θεατές του υλικού αυτού ήταν κυρίως οι εγγράμματοι fan του Trash tv, μανιακοί θεατές του Λεβέντη οι οποίοι βρίσκουν στα τηλεθέαματα μια απρόσμενη αυθεντική μπαλαφάρα , χαλαρωτικά τηλεοπτικά υπνωτικά που προσφέρουν  υβριδικές περσόνες οι οποίες  συντίθεται από τις φιγούρες των πρακτόρων συμμαθητών του Θου Βου και φιλόσοφους της Πάνια. Οι φανεροί θεατές διασκέδασαν είκοσι χρόνια, όταν πρώτα με το Λαος και μετά με την Χρυσή Αυγή , συνειδητοποίησαν πως οι αφανείς θεατές ήταν απείρως πολλαπλάσιοι .Πολλαπλάσιοι  θεατές ρουφούσαν το υλικό το οποίο μετασχηματιζόταν ως μια ρευστή ιδεολογία η τελικά περιέβαλε ένα σκληρό αντιδραστικό  πυρήνα. Η αγραμματοσύνη ως μπαλαφάρα ήταν ένα τεράστιο  underground πολιτιστικό κίνημα  του οποίου βλέπαμε την κωμική κορυφή, και όταν αυτό μεγάλωσε ανακαλύψαμε πως αυτό ανήκει στο είδος snuff films ,όπου οι κινηματογραφημένοι φόνοι είναι πραγματικοί.

Τα τελευταία 25 χρόνια η περιρρέουσα ακροδεξιά , συντηρητική ιδεολογία με τους εξωφρενικούς υπαινιγμούς και αγνωστικισμούς , ο πολιτικός Λιακοπουλισμός η θεματολογία «Ελεύθερη Ώρα»  έγινε αντικείμενο μιας ακαδημαικής παρατήρησης αλλά ποτέ δεν έγινε αντικείμενο μιας ευθείας κριτικής. Προφανώς κανείς σοβαρός δεν θα καθόταν να αντικρούσει τη θεωρία ότι στη Μάχη του Μαραθώνα χρησιμοποιήθηκαν ακτίνες Laser, όμως φαίνεται ότι επειδή τελικά ο Εχετλαίος είχε το Pulse Laser Gun  ,o Ρουπακιάς έσφαξε τον Φύσσα σε μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα η οποία  το είχε σχεδόν προεξοφλήσει.

Είδα το όνομα A.Dugin σε περιοδικό του «χώρου» που βρισκόταν σε δημόσιο χώρο. Η πλάγια ανάγνωση παρέπεμπε σε Πούτιν, αντιμοντερνισμό, επιστροφή στις αρχαϊκές αξίες κάτι που θύμισε Λιακόπουλο στο πιο sophistic . Αργότερα σε αναπάντεχη συνάντηση στο Youtube είδα τον κύριο Dugin επίσημο καλεσμένο από Πανεπιστημιακό ίδρυμα στην Ελλάδα και σύντομα  κατάλαβα πως έχουμε ένα σοβαρό opinion leader του «χώρου». Η πρόσφατη φωτογραφία του Dugin με μέλη της Χρυσής Αυγής απλώς επιβεβαίωσε την άγνοια μου.

Διάβασα την Τέταρτη Πολιτική Θεωρία του Α.Dugin ( εφεξής ΤΠΘ)

Πρόκειται για ένα θεμελιακό κείμενο το οποίο φιλοδοξεί να υπερβεί τον Φιλελευθερισμό, τον Κομμουνισμό, τον Φασισμό. Οι τριακόσιες σελίδες έχουν ένα σημαντικό αριθμό αναφορών που προέρχονται από όλο το φάσμα της Πολιτικής Φιλοσοφίας και συνθέτουν ένα καλειδοσκοπικό κείμενο. Είναι φανερό πως ο AD ξέρει να γράφει, έχει πρόσβαση σε πολλές πηγές  (*) και έχει ένα μοναδικό στόχο:  να εντυπωσιάσει τον αναγνώστη του.

 Η ΤΠΘ έχει όλα τα θεμελιακά στοιχεία της ευρείας ακροδεξιάς αφήγησης. Περιγράφει με ακρίβεια όλες τις δραματικές πλευρές της παγκόσμιας πραγματικότητας. Όμως  οριοθετεί τις προτεινόμενες λύσεις μέσω ενός συμφυρμού εννοιών τις οποίες ο AD αποσπά από τα συμφραζόμενα τους, και εν είδει εννοιολογικού Φρανκεστάιν τις παραθέτει ως μια νέα κατασκευή. Η αφήγηση έτσι γίνεται λογικοφανής και  νομιμοποιημένη από το εύρος και την ποιότητα των αναφορών. Ο AD δείχνει να χειρίζεται διάφορους βαθμούς αφαίρεσης τους οποίους έντεχνα όμως συμφύρει για να παρουσιάσει μια υποτιθέμενη επαγωγική σκέψη ενώ στην ουσία έχουμε μια επιμελημένη προπαγάνδα η οποία χρησιμοποιεί ότι τεκμήριο υπάρχει διαθέσιμο.

Τα προτάγματα της ΤΠΘ δεν είναι άγνωστα: ιεραρχία, οικογένεια, ηρωισμός, θρησκεία , Ρωσία, έδαφος.

Αν κάποιος αναλύσει όλο το , αντικειμενικά πυκνό βιβλίο , θα βρει τα κλασσικά τεχνάσματα του συγγραφέα: Μισές αλήθειες, μισές αναφορές, αλλεπάλληλες σοφιστείες.

Για λόγους τάξεως όμως θα ήθελα να αποδομήσω τουλάχιστον μια θεματική της ΤΠΘ, ελέγχοντας το περιεχόμενο της χωρίς προκαταλήψεις.

Ο AD διακινεί το ακόλουθο ταξινομικό σχήμα:

Ο Φιλελευθερισμός έχει ως πρωταγωνιστή  το άτομο, ο Κομμουνισμός την τάξη, ο Φασισμός το κράτος. Η ΤΠΘ έχει ως πρωταγωνιστή το Χαιντεγκεριανό Dasein. Σύμφωνα με τον AD « οι προηγούμενες ιδεολογίες, η κάθε μία με τον τρόπο της , αποξένωσαν το Dasein από το νόημα του, το περιόρισαν, και με τον ένα άλλο τρόπο, το φυλάκισαν καθιστώντας το μη αυθεντικό. Κάθε μία από αυτές τις ιδεολογίες έβαλε μια σκυθρωπή κούκλα τον Das Man, στη θέση του Dasein» .Αργότερα ο AD μας πληροφορεί πως «κάθε άτομο κατέχει ένα Dasein και κάθε πολιτισμός κατέχει ένα Dasein».

Το τέχνασμα του δαιμονιώδους AD είναι πως δεν χρησιμοποιεί την έννοια του Χαιντεγκεριανού Dasein αλλά την λέξη την εκφορά της ως σλόγκαν σε τέλεια απόσταση από την σημασία του στο Χαιντεγκεριανό έργο.Στον Χαιντέγκερ δεν υπάρχει μια έννοια Dasein χωρίς την αναφορά στη υπαρκτική του ανάδυση από το Είναι. Το Dasein αναδεικνύεται ως κλειδί ακριβώς για να αποδομηθεί η έννοια του Υποκείμενου ως όντος μιας παρατήρησης . Όλος ο Χαιντέγκερ είναι μια τιτάνια προσπάθεια να δομηθεί μια σκέψη για το Είναι ,ως απαρέμφατο, ως η εκστατική βάση του Dasein.

Στον ΑD όμως το Dasein ξαναγίνεται ον, αντικείμενο προς διαχείριση , και η εργαλειακή του χρήση το καθιστά ομόλογο της τάξης, του ατόμου, του κράτους. Η διατύπωση πως ο πολιτισμός κατέχει Dasein τρίζει τα κόκκαλα του Χαιντέγκερ.

Ο ΑD δεν είναι εκτός των τεκταινομένων της φιλοσοφίας. Γνωρίζει πως η προβληματική του Είναι και Χρόνος οδηγεί  προς μια ριζική κριτική του μοντερνισμού. Ωστόσο το Χαιντεγκεριανό έργο δεν οδηγεί αυτομάτως προς τον αντιμοντερνισμό , δεν προδιαγράφει ένα πολιτιστικό αντιπρόγραμμα . Ο υπερσυντηριτικός Χαιντέγκερ είναι μια εκδοχή του ίδιου του έργου του, ενώ το έργο αυτό καθ’ εαυτό ,ως κριτική του μοντερνισμού είναι πηγή άλλων αντίρροπων προβληματισμών. Είναι φανερό πως ο παμπόνηρος AD χρησιμοποιεί ένα ψυχολογικό συνειρμό παρά μια επαγωγική απόδειξη. Χαιντέγκερ,Εθνικοσοσιαλισμός, Dasein όλα δονούν τα αντανακλαστικά του συντηρητικού αναγνώστη, οπότε το εξωφρενικό απομονωμένο εργαλειακό   Dasein γίνεται ο «δράστης» της ΤΠΘ. Αν απογυμνώσουμε την ΤΠΘ από το Dasein , στέκει πολύ ωραία με τα ίδια προτάγματα με υποκείμενο μια εξ’ ίσου διεσταλμένη ερμηνεία του «Προσώπου» της Ανατολικής Ορθοδοξίας. Μεταξύ Dasein και Προσώπου δεν προκύπτουν διαφορές στην συλλογιστική του AD.

Ανέφερα την προβληματική χρήση του Dasein για να αποδείξω μόνο μια πλευρά , του οργιώδους συμφυρμού που αναπτύσσει ο AD. Αν κάποιος έχει την υπομονή μπορεί να βρει και άλλες προβληματικές εννοιολογήσεις.

Ωστόσο το πρόβλημα παραμένει

Το ακροδεξιό συντηρητικό ιδεολογικό σύμπαν δομείται με ετερόκλητα υλικά, με ενεργειακές συνδέσεις πρωτότυπες και πληθωρικές. Είναι δύσκολο να αποδείξεις πως ο Εχετλαίος δεν είχε Laser γιατί δεν μπορείς να απαγορεύσεις την «πίστη» στη Μάχη του Μαραθώνα.

 (*)Baudrillard, Wallerstein,Latour, Braudel φιγουράρουν στις αναφορές του AD.

Αφρώδεις φούσκες

Η υπόθεση των ρυθμίσεων για τα ΜΜΕ είναι χαρακτηριστική της συγκυρίας.

Με μια τροπολογία της τελευταίας στιγμής δίνεται η δυνατότητα διαγραφής χρεών, συγχωνεύσεων και τελικά διάσωσης των πιο μεγάλων παικτών του χώρου. Η υπόθεση αποκρύπτεται σκανδαλωδώς από τους ενδιαφερόμενους σχηματίζοντας μια καραμπινάτη περίπτωση όπου οι ενδιαφερόμενοι «κερδισμένοι» παραβιάζουν κάθε κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας. Ταυτόχρονα όμως πέρα από την περιγραφή του σκανδάλου δεν είδα πουθενά τι θα μπορούσε να γίνει:

 Να χρεοκοπήσουν δηλαδή  να κλείσουν τα μεγάλα ΜΜΕ, να γίνει ένας άλλος διακανονισμός όπου πάλι βέβαια κανείς δεν θα αποπλήρωνε το σύνολο των χρεών ;

Το σκάνδαλο αυτό ανήκει στα επαναλαμβανόμενα μοτίβα της ελληνικής κρίσης. Αποδοχή de facto  όλων των αρρυθμιών , παραβάσεων και παραβιάσεων με ταυτόχρονη καταγγελία τους. Η κοινωνία και το κράτος έχουν ενσωματώσει το ανήθικο και την ταυτόχρονη  ρητορική απόσυρση του  ως λειτουργικό δίπολο, όπου οι ο ένας πόλος δεν εξουδετερώνει τον άλλο αλλά συνυπάρχουν σε διαρκή άπωση και έλξη όπως τα παιχνίδια με μαγνήτες. Ο Φ.Δρακοντειδης σε ένα ασφυκτικά απαισιόδοξο δοκίμιο του 2010 περιγράφει τις αντιδράσεις όπως τους χορούς των ινδιάνων για την ελκύσουν τη βροχή: τελετουργίες που κάποτε πιάνουν τόπο (*).Έτσι όλοι έμειναν ευχαριστημένοι: Οι επιχειρήσεις έχουν ένα ορατό διάστημα προσαρμογής, κάποιοι εργαζόμενοι θα κρατήσουν την δουλειά, η αντιπολίτευση έκανε το ρητορικό καθήκον, μερικά χρέη θα διαγραφούν κλπ κλπ.

Με τις σοβαρές ενδείξεις ότι εφαπτόμαστε με τον πυθμένα της κρίσης όλα τώρα είναι πιο εύκολα για όλους, όσοι επέζησαν.

Η επόμενη περίοδος θα περιγραφεί ως «ανοδική» σε δύο συσκευασίες : στην Σαμαρική ασκητική συντηρητική αφήγηση του ελάχιστου ρίσκου, στην Συριζαική υπόσχεση της «απαλλαγής με το λελογισμένο ρίσκο» και τα σαφή νεύματα παροχών όχι προς τους πολλούς αλλά προς τις πολλές ομάδες.

Η άδεια Αθήνα σηματοδοτεί ότι η  ελληνική πολυπραγμοσύνη της πολυσθένειας και των πολλαπλών δικτύων, αφού συγκρότησε το βασικό μηχανισμό διασποράς κοινωνικών άδηλων και άρρητων παροχών, ως ένα sui generis trickle -down effect, αποτέλεσε και ένα ασθενικό αλλά υπαρκτό «παράλληλο κοινωνικό κράτος» , ένα amortisseur ιδιοκατασκευής made in Greece.

Τα αυστηρά μαθηματικά αποδεικνύουν ότι το made in Greece άδηλο αναδιανεμητικό σύστημα δεν είναι βιώσιμο. Τα μνημονιακά μέτρα περνάνε γιατί πάντα εμπεριέχουν εύλογες ρυθμίσεις οικονομικής εξισορρόπησης οι οποίες έχουν την καθολική ρητή αποδοκιμασία αλλά την άρρητη σιωπηρή γνώση του ανορθολογισμού της φούσκας, που αποτελείτο από εκατομμύρια μικρές φυσαλίδες. Ο καθείς διαμαρτυρόμενος γνωρίζει την ιδιωτική του φούσκα, πριν την ονομάσει ο αμετροεπής Πάγκαλος.

Παρότι η Γερμανία αναγκαστικά ήρθε πιο κοντά, το έργο του ίσως του πιο main stream σύγχρονου διανοούμενου της , του P.Sloterdijk παραμένει ελάχιστα μεταφρασμένο.

Ο Sloterdijk θεωρεί την έννοια της φούσκας, περισσότερο ως σηματοδότηση του αφρώδους σχηματισμού παρά ως μπαλονιού, ως κομβική για την κατανόηση του σύγχρονου κόσμου (*). Τα άτομα και οι ομάδες σχηματίζονται , κατανοούν τον εαυτό τους και τον κόσμο ,ως εάν να είναι στο κέντρο της αφρώδους φούσκας. Η μεταφορά αρμόζει στην Ελληνική κρίση: Μια τεράστια δομή αποτελούμενη από εκατομμύρια αφρώδεις φούσκες, όλων των μεγεθών και διαστάσεων, σε όλες τις ποικιλίες σχηματισμού με εγκλεισμούς, γειτνιάσεις, επαφές. Η μεγάλη δομή σκάει , πολλές μικροφούσκες σκάνε, αλλά η δομή παραμένει σε μικρότερο όγκο. Η αφρώδης δομή παραμένει για να προστατεύσει όσους κατά τύχη βρίσκονται κοντά σε πιο ανθεκτικές μικροφούσκες.

Η κυβέρνηση προσπάθησε να μειώσει την φούσκα των ΜΜΕ, ενώ κανείς τελικά δεν ήθελε να σκάσει ενώ η Αθήνα άδειασε καθώς υπάρχουν πολλές μικροφούσκες τριγύρω για να αποδράσουν οι πολλοί.

Με κάποιον περίεργο τρόπο ο Αύγουστος του 14 είναι διαφορετικός.

Η φούσκα σταθεροποιείται , ο καθείς ελπίζει να την ξαναφουσκώσει με πιο βιώσιμο τρόπο, το θέμα είναι πως η φούσκα  παραμένει bubble.

(*) Φ.Δρακονταειδή Λόγος Ερειπίων (σ103)

(*) P.Sloterdijk Bubbles (3 volumes)