Η τριμερής και οι δυσλειτουργικοί

Πριν μόλις μερικές μέρες η συνάντηση Τσίπρα, Αλ Σίσι, Αναστασιάδη επιβεβαίωσε την νέα γεωπολιτική ισορροπία στην περιοχή. Η στρατηγική ανάλυση αποσιώπησε μια συμβολική συνύπαρξη τριών διαφορετικών πολιτικών Ελιτ: ο Στρατός ως εγγυητής ενός κοσμικού δεσποτισμού (Αλ Σίσι)  η Νομικο επιχειρηματική Τάξη (Αναστασιάδης) και η καθαρή κομματικοπολιτική έκφραση ( Τσίπρας). Οι τρεις γεωστρατηγικές οντότητες ταυτόχρονα εκφράζουν τρία διαφορετικά υποδείγματα διαχείρισης. Το Ελληνικό υπόδειγμα  είναι τυπικά το πιο "πολιτικό" με αδιαμφισβήτητη νομιμοποίηση και ηθική υπεροχή.

Στρατός, Χρήμα, Κόμμα συγχρονίστηκαν ως καθολικοί εκφραστές ,κρατικών οντοτήτων και αντίστοιχων εσωτερικών   κοινωνικών ανταγωνισμών.

Ο τρέχων γογγυσμός για το ελληνικό υπόδειγμα έχει την εξής παράδοξη μορφή : ενώ γνωρίζουμε ότι δεν διαθέτουμε το Κυπριακό κράτος, ο στρατιωτικός αναγεννητικός δεσποτισμός μας τελείωσε το 1909 καλούμαστε να αποκομματικοποιήσουμε  ένα  κομματικό κράτος την στιγμή που  το κομματικό φαινόμενο είναι σταθερά πιο λειτουργικό. Ο νεοελληνικός "κομματισμός" είναι εδραίος και παραγωγικός ενώ  το κράτος είναι δυσκίνητο και ακριβό. Τεχνικά το κράτος έχει να μάθει από τα κόμματα.

Σήμερα ο κομματικός αστερισμός έχει όλα τα είδη:

Μεγάλο κόμμα με δημοκρατικές τάσεις, οργανώσεις (Συριζα). Συντηρητική πολυβαρονία με δημοκρατική νομιμοποίηση (ΝΔ). Κόμμα μοντέρνας συμμετοχικής εταιρείας με κυρίαρχο τον Ceo σε  παραλλαγές (Το Ποτάμι, Ανελ, Κιδησο). Τυπικό κομμουνιστικό στην μορφή του 1917 (Κκε). Αυταρχικό προσωποπαγές (ΧΑ).Μικρά δημοκρατικά κόμματα (Πασοκ, Δημαρ) κλπ.

Όταν  κυβέρνηση του 12 λειτούργησε με τον μηχανισμό 4-2-1 υπέστη μια σκληρή ηθικολογική  κριτική. Την εγκάλεσαν για το πρωτείο του κόμματος έναντι του κράτους. Ωστόσο αυτό που έκανε ήταν απόλυτα ρεαλιστικό. Αφού υπάρχουν μετακλητές θέσεις, με δεδομένη τη λειτουργική υπεροχή του κόμματος έναντι του κράτους είναι προτιμότερη η αξιοκρατική κομματικοποίηση από την κρατική αναξιοκρατία. Οι πραγματικοί μηχανισμοί «αξιολόγησης» εντός κόμματος είναι αρτιότεροι των εσαεί επερχόμενων «αξιολογήσεων» εντός του κράτους.

Αν δούμε τους μηχανισμούς κυριαρχίας της πολιτικής ελίτ, αποστασιοποιημένους από το περιεχόμενο ( εθνική σωτηρία- ανθρωπιστική κρίση)  και την παραγωγή (πραξικόπημα- εκλογές ) της πολιτικής εντολής τους  , τότε ο Αιγυπτιακός Στρατός είναι ισότιμος με το Ελληνικό κόμμα.

Στην Αιγυπτιακή περίπτωση ο Στρατός εκτός από το μονοπώλιο της βίας κατέχει μια ιδεολογική ηγεμονία. Είναι στελεχωμένος από τον λαό και μέσω ενός εκτεταμένου δικτύου επιχειρήσεων επιδεικνύει τεχνολογική αρτιότητα και αποτελεσματική διοίκηση. Ο συνδυασμός   «λαϊκότητας» και «αποτελεσματικότητας» συμπληρώνει όλα τα κενά ενός ευθραύστου κράτους που ρέπει στον αυταρχισμό για να εξισορροπήσει τον εσωτερικό ανταγωνισμό. Ο στρατός  συμπληρώνει τις κρατικές ελλείψεις προσωρινά για να εξυγιάνει το κράτος και να το καταστήσει ικανό να λειτουργήσει «αποστρατικοποιημένο» .

Αντιστοίχως, το Κόμμα, ένας πολυπρόσωπος μηχανισμός «λαϊκής» προέλευσης με ηθικό πλεονέκτημα , δομημένες εσωτερικές «αξιολογήσεις» καλείται να συμπληρώσει τα κενά του «δυσκίνητου» κράτους προσωρινά .Η προσωρινή κομματικοποίηση στοχεύει στην αποκομματικοποίηση.

Η τριμερής λοιπόν είχε μια ιδιόμορφη πλοκή:

Η Κυπριακή κρατική ευρυθμία προσήλθε  με τους εκπροσώπους  της χρηματοοικονομικής σφαίρας, ενώ τα άλλα «δυσλειτουργικά κράτη»  με τους χειριστές ενός μόνιμου  διοικητικού εμβολιασμού. Οι χειριστές «κόμμα» ή «στρατός» εισάγουν  τα μικρόβια του κόμματος και του στρατούς για να προφυλάξουν την κρατική διοίκηση από την ασθένεια του κομματισμού και της στρατικοποίησης.