Πόλεμος και Πόλεμος

 

 

 

Εδώ και μερικούς μήνες η δεδομένη γεωγραφική απόσταση Ουγγαρίας Ελλάδας παίρνει μια στρατηγική διάσταση : η αριστερή Ελλάδα διασώζει τις ζωές στα  σύνορα ενώ η δεξιά Ουγγαρία τα κλείνει ερμητικά .Η ιστορική παλινδρόμηση της εποχής διαμορφώνει ένα σκληρό αναχρονισμό : τα σύνορα Αυστροουγγαρίας Οθωμανικής αυτοκρατορίας αναδύονται από τα βάθη του χρόνου και διαμορφώνουν μια γνωστή ένταση . Σχεδόν αταβιστικά η δεξιά Ουγγαρία με τους φράκτες εξωθεί την Ελλάδα στον ιστορικό χωρόχρονο της Οθωμανικής επικράτειας.

 Η πολιτιστική συσχέτιση Ουγγαρίας Ελλάδας δεν είναι απλή καθώς  το γεωγραφικό και πρωτοφυλετικό χάσμα δεν είναι προσπελάσιμο. Οι εξαιρέσεις δεν είναι αμελητέες.Δεν είναι άγνωστο πως ο Αγγελοπουλος στηρίχτηκε στον  Μίκλος Γιάντσο  μεταφέροντας στην ορεινή Ελλάδα μοτίβα του Γιαντσο εμπνευσμένα από τις πεδιάδες των Μαγυάρων. Η έμπνευση δικαιώθηκε με το παραπάνω, καθώς ο Teo αναγνωρίστηκε πολύ περισσότερο από τον προκάτοχο του. Και οι δύο  διαμόρφωσαν ένα αργόσυρτο φιλμικό χρόνο ο οποίος συναρθρώνεται με έφιππους πολεμιστές, ιστορικές αναδρομές . Ο Μπέλα Ταρρ  ενώ έχει το φανατικό κοινό του στους σινεφίλ της Αθήνας  ,δεν μας έχει δώσει σημεία επαφής μιας εσωτερικής γειτνίασης . Το χάσμα έχει ακόμα μια μικρή ευκαιρία να γεφυρωθεί.

 Την άνοιξη του 15 κυκλοφόρησε το μυθιστόρημα του Ούγγρου  Λάζλο Κρασζναχορκάι  "Πόλεμος και Πόλεμος". Η αξία του είναι δεδομένη καθώς ο Λ Κ ήδη απολαμβάνει τη διεθνή αναγνώριση και η μετάφραση στα Ελληνικά μάλλον άργησε. Η ελληνική κριτική ήταν ενθουσιώδης και το τεύχος που διάβασα αντιπροσώπευε ήδη την τρίτη έκδοση.

 Το «Π&Π» αναδύει ένα ιδιόμορφο λόγο, στα όρια του παραληρήματος ,όπου οι προτάσεις είναι μακρές με αλλεπάλληλους εγκιβωτισμούς, αλλαγή προσώπου του αφηγητή, πολλά σημεία στίξεως και ελάχιστες τέλειες. Ο μακροπερίοδος λόγος είναι μοναδικός γιατί το περιεχόμενο σχεδόν τον επιβάλει. Ο «Πόλεμος και Πόλεμος»  αφορά την ιστορία του Γ.Κοριμ που ανακαλύπτει ένα μοναδικό χειρόγραφο το οποίο ο ίδιος τελικά αφηγείται και σχολιάζει Η παράλληλη αφήγηση της περιπέτειας του Κοριμ και του περιεχομένου του "χειρογράφου" ,δηλαδή μια διαχείριση ενός κειμένου εντός κειμένου αρμόζει με τον δαιδαλώδη πολυσχιδή εσωτερικό λόγο.

Το χειρόγραφο - ανακάλυψη του ήρωα του Π&Π , του αρχειοθέτη Κοριμ , αναφέρεται στην περιπέτεια μιας ομάδας που διεξάγεται σε διάφορες ιστορικές περιόδους εκ των οποίων η πρώτη είναι η Μινωική.

 Ο Ούγγρος Λαζλο Κρασζναχορκάι και ο μοναδικός ομοεθνής του ήρωας Κόριμ  βυθίζονται στην Μινωική Κρήτη την οποία αναγνωρίζουν ως απαρχή μιας ιστορικής διαδρομής η οποία ,λογοτεχνική άδεια , "πηδάει" αιώνες και τοποθεσίες.(Κρήτη , Κολωνια, Αγγλία , Γιβραλταρ )  και αιώνες ( 1650 πχ έως1350 μχ). Βέβαια στον πρώτο και κύριο αφηγηματικό χρόνο η υπόθεση αφορά την δύσκολη περιπέτεια του ιδιόμρφου Κόριμ που ξεκινά από την επαρχία της Ουγγαρίας για να βυθιστεί στις σκοτεινές γειτονιές της Ν.Υόρκης σε μια προβληματική συμβίωση με βασανισμένους μετανάστες με σκοπό να διαδώσει και να διασώσει το χειρόγραφο στην αιωνιότητα.

Στην Μινωική Κρήτη ο συγγραφέας και ο  ήρωας του αναγνωρίζουν μια ισορροπημένη κοινωνία αυτάρκειας, αλληλεγγύης Στην μυθιστορηματική πραγματικότητα πέντε Ούγγροι ναυαγούν στην στεριά της Μινωικής Κρήτης προερχόμενοι από την Ανατολή (!!!) και οι Έλληνες τους παρέχουν μια άδολη βοήθεια. Η γλώσσα τους δεν ανήκει στις γνωστές σημιτικές, πρωτοελληνικές  και η περιήγηση των κεντροευρωπαίων παίρνει τον χαρακτήρα ενός εσωτερικού βαθύτερου θαυμασμού της μεσογειακής ισορροπίας φύσης, κοινωνίας και των ιεροτήτων τους.

 Η κινητήρια δύναμη του ήρωα Κόριμ είναι ο διπρόσωπος Ερμής. Στον Ερμή ο Κοριμ βρίσκει το σύμβολο των αλλαγών, των υπερβάσεων των νόμων και των παραβιάσεων .

 Μια μυθολογική Ελλάδα συγκροτεί την εκκίνηση μιας δαιδαλώδους εσωτερικής περιπέτειας που κατασκεύασε ο Ούγγρος μαιτρ της αφήγησης.

 Τα σύνορα του  Βικτόρ Ορμπάν  περισσεύουν.

 

Info: Πόλεμος και Πόλεμος