Γειωμένη Νοήμων Αριστερά και Ιστορικός Συντηρητισμός

 

Η κηδεία του Σαββόπουλου συνοδεύτηκε από μια αναπόφευκτη πολιτική περιπλοκή: οι παρουσίες και οι απουσίες των πολιτικών της κεντρικής σκηνής ανέδειξαν βαθύτερες και ουσιαστικότερες διαφορές.

Τα επίδικα είναι γνωστά: Η πολιτική στροφή του Σαββόπουλου γύρω στο ’90 δημιούργησε ρήγματα στο κοινό του. Όμως, αυτή καθεαυτή η κηδεία είχε μια ορατή αναντιστοιχία. Ο λαός στο Πρώτο Νεκροταφείο – ήταν οι εκδρομείς του ’60. Αυτός ο λαός ήταν ένας αδιαίρετος κόσμος που παρακολουθούσε τον Σαββόπουλο από την αρχή, σε όλες του τις μετατοπίσεις. Ο λαός χαρακτηρίζεται κυρίως πολιτιστικά. Ας τον ονομάσουμε συμβατικά Γειωμένη και Νοήμονα Αριστερά.

Οι επίσημοι πολιτικοί της κυβέρνησης, που παρευρέθηκαν, ήταν πολιτιστικά «έξω από τα νερά τους». Η επίσημη Αριστερά, αντί να επιτείνει την ορατή αμηχανία των κυβερνητικών, άφησε τα πράγματα στην τύχη τους. Με την απουσία της επέφερε τα γνωστά αποτελέσματα: όψιμες και ανώφελες αυτοκριτικές για την αποχή.

Όμως ,πριν από τον Σαββόπουλο, υπήρξε ένας άλλος που είχε τη δυνατότητα να συμπυκνώσει αισθητικά και ιδεολογικά έναν διαμετρικά αντίθετο πόλο. Αυτός ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος.

Ο Χριστόδουλος μπορούσε να συσπειρώσει όλη την ελληνική συντήρηση με το ιστορικό της βάθος: ένα πλήρες αισθητικό-ιδεολογικό ρεύμα, που θα μπορούσαμε να ονομάσουμε Ιστορικό Συντηρητισμό.

Έχουμε, λοιπόν, δύο διακριτά πολιτιστικά και αισθητικά ρεύματα: τη Γειωμένη Νοήμονα Αριστερά και τον Ιστορικό Συντηρητισμό. Τα δύο ρεύματα δεν είναι συμπληρωματικά ή πολωμένα σ΄ έναν άξονα. Έχουν διαφορετικές συντεταγμένες, αν τις εντάξουμε σ’ ένα πολιτικό φόντο τριών διαστάσεων. Και τα δύο ρεύματα έχουν ρόλο στα σημερινά τεκταινόμενα, αλλά  αντιμετωπίζουν και σοβαρό ζήτημα συνέχειας.

Ο κατακερματισμός και η ενίσχυση ενός ρευστού αστερισμού στα δεξιά της Νέας Δημοκρατίας, τόσο εντός της όσο και εκτός της, δεν είναι παρά η έκφραση της απουσίας ενός φυσικού ηγέτη τύπου Χριστόδουλου. Χωρίς αυτόν, ο Ιστορικός Συντηρητισμός είναι καταδικασμένος σε διάσπαση.

Ομοίως, η ώσμωση του Σημιτικού ΠΑΣΟΚ εντός της Νέας Δημοκρατίας και η καταφανής αδυναμία της Κεντροαριστεράς να συσπειρωθεί γύρω από ένα ευρύτερο συμβολικό και αισθητικό συμβάν, επιτείνει τη θραύση. Η κατάσταση αναπαρίσταται με τη θλιβερή εικόνα των άδειων καθισμάτων  στη Μητρόπολη. Ενώ σύσσωμη η Γειωμένη, Νοήμων Αριστερά έδωσε το παρών στην κηδεία, οι ηγεσίες της ήταν κυριολεκτικά εκτός τόπου και χρόνου.

Τα δύο αυτά αισθητικά-ιδεολογικά ρεύματα παραμένουν σε αναζήτηση ηγέτη. Και τελικά, αυτό που φαίνεται πως θα νικήσει  θα είναι ο κεντροδεξιός τεχνοκρατισμός  του Μητσοτάκη . Αυτός ,παρότι  αναπόφευκτα μαραζώνει μέσα σε μια παλαιοδεξιά  πλατφόρμα  με παρακολουθήσεις, διαγραφές, μυστικά κονδύλια ΟΠΕΚΕΠΕ, μεγάλα ενεργειακά έργα, και ελιγμούς , φαίνεται ικανός να διατηρεί , προς το παρόν , την ηγεμονία του.