Σάββατο 16 Ιουλίου 2016

Τι είδους μελαγχολία


 
 
 
 
Σε υψόμετρο 1300 μέτρων στην Νότιο Ανατολική πλευρά της Ερυθράς Θάλασσας στην  Υεμένη το Taiz δεσπόζει σε ένα ευρύτερο ορεινό όγκο. Είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Υεμένης και το μεγαλύτερο βιομηχανικό κέντρο. Παρότι είναι από το 2011 στο κέντρο του εμφυλίου το Ταιζ ευρίσκεται εδώ και 20 μήνες σε μια ιδιόμορφη κατάσταση: η βιομηχανική παραγωγή ευρίσκεται στα επίπεδα  ρεκόρ του 2010 οι εξαγωγές γίνονται κανονικά μέσω του ιστορικού λιμανιού της Mocha ( έχει δώσει το όνομα της στην ποικιλία καφέ) . Ο διάδρομος    Taiz Mocha είναι ασφαλής, οι τράπεζες λειτουργούν κανονικά , οι διεθνείς εταιρείες courier παραδίδουν δέματα και έγγραφα ενώ στο αεροδρόμιο της περιοχής γίνονται σποραδικά διεθνείς αφίξεις. Το Taiz είναι μια νησίδα ομαλότητας και εξωστρέφειας ,εν λειτουργία, εντός μια ευρύτερης περιοχής εμφυλίου και φτώχειας.

Κι’ όμως αυτό το μοτίβο επαναλαμβάνεται και στην Δαμασκό. Η βιομηχανική της ζώνη λειτουργεί κανονικά την τελευταία πενταετία, οι συναφείς υπηρεσίες υποστηρίζουν την τοπική οικονομία ενώ ο οδικός άξονας Δαμασκού Βυρηττού είναι απρόσβλητος από οποιαδήποτε πολεμική επιχείρηση.

Μετά το δημοψήφισμα στην Μ. Βρετανία η διεκδίκηση για την διατήρηση ενός αυτόνομου Λονδίνου στην ΕΕ, παρέχει μια άλλη εκδοχή του ίδιου φαινομένου.

Οι διάφορες νησίδες εξωστρέφειας , διασύνδεσης με το παγκόσμιο πλέγμα της οικονομίας αυτονομούνται όλο και περισσότερο από την υπερκείμενη κρατική δομή. Αυτή η αυτονόμηση παράγει συμπεριφορές , αιτήματα και δυσανεξίες. Οι χωρικοί των βουνών της Υεμένης έχουν τόση απόσταση με τις ανθηρές εξαγωγικές εταιρίες όση οι ψηφοφόροι του Exit  με τους εργαζόμενους στο City.

H συνέντευξη του Τσίπρα ήταν η επιτομή της  μελαγχολίας  του φετινού καλοκαιριού.

Ο Παπαχελάς σε ρόλο πασαδόρου κατηγορίας Ερτ  ( παίζοντας τον ρόλο του Γ.Τρουπή στην συνέντευξη Α.Σαμαρά) , μάλλον κατοχύρωσε την άδεια του Σκάι, ενώ ο Τσίπρας απευθυνόμενος σε τηλεθεατές στρατολογικής ικανότητας Ι 4 (  λόγω μικρόνοιας ) μας εξήγησε πως ο ιδεαλισμός των εντίμων έχει αξία indulgentia.

Η συμπονετικός κυβερνήτης επικαλείται τον φόβο ( το μνηνόνιο μας προστατεύει από την αναταραχή του Brexit) , και στηρίζει την οικονομική ανάπτυξη σε όλα τα ειδικά project κρατικών συμμετοχών για τα οποία τουλάχιστον δυσφόρησε ( ATP, Cosco,Fraport,Trainitalia). Το ενδιαφέρον είναι πως δυνάμεις της αντιπολίτευσης συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν την κυβέρνηση ως ιδεοληπτικούς ερασιτέχνες της «αριστεράς» , ενώ οι Coco Chanel τους έχουν ξεπεράσει από τα δεξιά  πιο γρήγορα από όσο ο Lewis Hamilton τον Fernardo Alfonso. Ο φόβος ως συνοδό συναίσθημα της διαχείρισης των διακρατικών επενδύσεων είναι ο πυρήνας της συντηρητικής διαχείρισης και πάνω σε αυτό τον καμβά στηρίζεται όλο το νεύμα που απευθύνει η κυβέρνηση στην κοινωνία.  

Με ανεξήγητο τρόπο η αντιπολίτευση προσδοκά την κατάρρευση η οποία είναι το λιγότερο πιθανό σενάριο ακριβώς γιατί οι βασικές μεταρρυθμίσεις έχουν ήδη γίνει στην προηγούμενη περίοδο.  Το ισοζύγιο πληρωμών είναι ισοσκελισμένο, η εσωτερική υποτίμηση έχει μειώσει το κόστος εργασίας, οι ιδιωτικοποιήσεις έχουν δρομολογηθεί , ο τουρισμός αυξάνεται θεαματικά από το 11, η ανεργία πέφτει συνεχώς από το 14,ο λεγόμενος «αφελληνισμός» των τραπεζών εξασφαλίζει διαφάνεια : η οικονομική φάση είναι σταθερή και ελαφρώς αισιόδοξη. Ο συμπονετικός κυβερνήτης είναι έτοιμος να εισπράξει τις θετικότητες που προκύπτουν από την προηγούμενη διαχείριση ενώ οι προηγούμενοι διαχειριστές υποτιμούν το έργο τους, το παρουσιάζουν τόσο εύθραυστο ώστε κινδυνεύει ανά πάσα στιγμή. Ο μοναδικός εγγυητής του ενιαίου σταθερού κύκλου 14-16 είναι ο Στουρνάρας : παραμένει ισχυρός , έχει επικρατήσει κατά κράτος έναντι των Βαρουφάκη Τσακαλώτου και φλερτάρει με την φήμη του Ζωλώτα.

Όμως η ασθενής οικονομική αισιοδοξία παραπέμπει σε μελαγχολία.

Οι εγχώριες νησίδες τύπου Taiz, Δαμασκού, City αλλά και όλες οι μειοψηφικές νησίδες αριστείας παραμένουν σχετικά ασθενείς. Οι  προωθημένες εστίες της οικονομίας, της ακαδημαϊκής ζωής, του πολιτισμού  αυτό-αναπαράγονται σε γνωστά μοτίβα γογγυσμού, blame game, ριζοσπατικοφανών εκφράσεων, ναρκισσισμού. Η μεγάλη κοινωνία της δυσπραγίας, των δυσκολιών, της υπομονής συνεχίζει , μετριάζει τον πόνο μέσω της αλληλεγγύης. Αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα  το Grexit θα εμπεδωθεί σε αυτό το μεγάλο κομμάτι.

Είναι πιθανόν η μελαγχολία να είναι παραγωγική, δηλαδή να αντιπροσωπεύει την εσωτερικότητα που συνοδεύει ένα νέο εργασιακό ήθος, μια  απαίτηση για ένα κοινωνικό συμβόλαιο «χωρίς αυταπάτες». Αυτή είναι η καλή εκδοχή της τρέχουσας συμπονετικής διαχείρισης. Το πρόβλημα είναι πως ο κυνισμός της να διαχειριστεί τα θετικά των μνημονίων και να τα παρουσιάσει ως δικά της επιτεύγματα είναι ορατός δια γυμνού οφθαλμού , οι συνεχείς «πονεμένες υπογραφές» έχουν περάσει από το στάδιο του folklore στο trash και η επόμενη «αυταπάτη» δεν είναι ανεκτή από κανένα. Τέτοιου τύπου νέα «αυταπάτη» είναι η απλή αναλογική. Έχει ηθικό έρισμα αλλά θα τροφοδοτήσει τέτοια διασπορά που θα πλήξει εξ’ ίσου και τον Συριζα. Η κυβέρνηση υπερτιμά την συνεκτική παρουσία του Τσίπρα  και ενώ σκοπεύει στην διάσπαση της ΝΔ δεν υπολογίζει τις ακούσιες συνέπειες.   
Η οικονομική προσέγγιση σημειώνει πως η Ελλάδα χρειάζεται 100 δις επενδύσεων για να δημιουργηθεί ένα αναπτυξιακό σοκ. Αν δεχθούμε την καλή εκδοχή της Μητσοτακικής Δεξιάς , τότε η «απαλλαγή» θα προσφέρει αυτό ακριβώς το σοκ. Σωστά . Μόνο με εγγυημένες βασικές συντεταγμένες της συγκυρίας ( λέγε με μνημόνιο) ποιος έχει όρεξη για νέες εκλογές;