Mια βαμπιρικού τύπου επανείσοδος της πολιτικής φιγούρας του «Αφέντη Δράκουλα».

 

Η επανεκλογή Τραμπ , χαρακτηρίζεται από τη θυελλώδη είσοδο στο παγκόσμιο πολιτικό παίγνιο του Ελον Μασκ. Τα στοιχεία του είναι γνωστά: γιγαντιαία-τερατώδης  κατοχή πλούτου ,οραματιστής και διοργανωτής μεγάλων τεχνολογικών καινοτομικών έργων, δραστήριος στα μέσα μαζικής δικτύωσης. Η παρουσία ενός μεγιστάνα με άμεση πολιτική κομματική παρέμβαση δημιουργεί εύλογα ερωτήματα:

Σε μια κοινωνία με ανεπτυγμένους δημοκρατικούς θεσμούς , πως είναι δυνατό να έχουμε μια παρέμβαση φεουδαρχικού δεσποτικού τύπου;

Η παταγώδης εμπορική  αποτυχία του Κόπολα , το αριστούργημα Megalopolis ,  παρουσίασε προδρομικά ένα παρόμοιο μοτίβο, άμεσης πολιτικής παρέμβασης από ένα οραματιστή τεχνοκράτη μεγιστάνα. Όμως ο «Καίραρ Κατιλίνας» του Κόπολα ήταν στον αντίποδα του Μασκ : καταθλιπτικά δέσμιος των ηθικών του διλημμάτων, με μια διαρκή έννοια για τη χρήση της τεχνολογίας του προς το «γενικό καλό» , ενίοτε θύμα κακοπιστίας και απάτης. Η εύστοχη μεταφορά -αλληγορία της Νέας Υόρκης ως Ρώμης, ανέδειξε με γλαφυρότητα την πλοκή των σημερινών σχέσεων εξουσίας , τεχνολογίας και των ρευμάτων πολιτικής αντίστασης των «πληβείων».

Το πολιτικό παίγνιο είναι στα χέρια των ισχυρών. Ο Μασκ ,όμως, σπάει κάθε πρωτόκολλο εισόδου : δεν είναι Μπερλουσκόνι που πολιτεύεται απ’ ευθείας μέσω της εκλογής του, δεν είναι Μπιλ Γκέιτς ή Τζωρτζ Σώρος που επιδρούν μέσω ΜΚΟ.

Ο Μαρξ στις «Βασικές γραμμές της κριτικής της πολιτικής οικονομίας» , γνωστές περισσότερο ως «Grundrisse» παρότι έχει εισάγει ήδη τις  υλιστικές , σχεδόν οικονομίστικες ιδέες για την ανάλυση της κοινωνίας με βάση το σχηματικό «βάση- εποικοδόμημα» , έχει την πρόνοια να ειδοποιήσει (1) :

Υπάρχουν συνεχώς αναντιστοιχίες της υλικής παραγωγής με άλλα πεδία κοινωνικής συναρμολόγησης , πχ το δίκαιο, η καλλιτεχνική έκφραση. Ενώ σχεδόν «προφητικά» αναφέρει την επίδραση του τυχαίου και την επίδραση των μέσων μαζικής ενημέρωσης!

Ο Μάσκ εισέρχεται στο πολιτικό πεδίο ως τρομακτικός αναχρονισμός , μια βαμπιρικού τύπου επανείσοδος της πολιτικής φιγούρας του «Αφέντη Δράκουλα».

Την δεκαετία του 50 παρόμοια ζητήματα καλούνται να εξηγήσουν οι Μαρξιστές της Ιαπωνίας. Η χώρα τους εισέρχεται στην μεταπολεμική κατάσταση με χάσματα οικονομικής δραστηριότητας: μεγάλη σύγχρονη βιομηχανία, ενώ στις επαρχίες επικρατούν οικονομικές δομές αρχαϊκές , ενώ η κοινωνία λειτουργεί με τις αδράνειες της προηγούμενης περιόδου. Οι αναλύσεις με έννοιες από την κλασσική εργαλειοθήκη του Μαρξισμού του 50 αδυνατούν καν να περιγράψουν το φαινόμενο και ο Kozo Uno προχωρά σε μια «αναθεωρητικού» τύπου ανάλυση. Ο Uno ανέπτυξε μια κριτική προσέγγιση στη μαρξιστική "θεωρία των σταδίων", υποστηρίζοντας ότι η απλή εφαρμογή της ευρωκεντρικής αυτής θεωρίας στην ιαπωνική περίπτωση δεν ήταν επαρκής. Αντίθετα, πρότεινε μια πιο σύνθετη ανάλυση που να λαμβάνει υπόψη τις ιστορικές και κοινωνικές ιδιαιτερότητες της Ιαπωνίας με κύριο θεώρημα την έννοια της δυναμικής ισορροπίας  των αρχαϊκών  φεουδαλικών οικονομικών δομών στο πλαίσιο ενός «Ιαπωνικού Καπιταλιστικού σχηματισμού».

Ο Μασκ «τερματίζει» το μοτίβο. Ενώ κινείται στα απώτατα όρια της τεχνολογικής καινοτομίας που απαιτεί στοιχειωδώς μια ατμόσφαιρα διερωτήσεων αναζητήσεων και συμπερίληψης ( άραγε πόσοι επιστήμονες που εργάζονται στα έργα του δεν είναι απόγονοι παρανόμων μεταναστών;)  μάχεται φανατικά υπέρ των πολιτικών περιχαράκωσης , «εδαφοποίησης» και φυλετικών διαχωρισμών. Είναι φανερό πως κινείται στον κόσμο ενός απόλυτα άνυδρου, ανόργανου εμπειρισμού χωρίς τη παραμικρή θεωρία.

Ας τον πληροφορήσουμε πως ο κόσμος κινείται από την δυναμική του «Κεφαλαίου» και όχι από τις διαθέσεις των «Κεφαλαιούχων» . Αν η δυναμική αέναης αυτό-ανάπτυξης του «Κεφαλαίου» είναι σε κίνδυνο , τότε ανάμεσα στα θύματα δεν θα είναι μόνο οι πληβείοι και οι πληβείες, θα είναι και οι διάφοροι Μασκ,όσο καινοτόμοι και αν είναι. Που να ξέρει βέβαια και την τύχη του Σαιξπηρικού "Τίμωνα» :

Gold? Yellow, glittering, precious gold? No, gods, I am no idle votarist

 

(1)    Κ,Μαρξ Βασικές Γραμμές της κριτικής της Πολιτικής Οικονομίας . Εκδόσεις Στοχαστής Τόμος πρώτος σ. 73