Ανέμελα Παιδιά ...

 

Η πολιτικο-κοινωνικὴ σταθερὰ εἶναι ἀταλάντευτη: τὸ νόμισμα (ἀποτέλεσμα, ἄλλωστε, έτυμολογικό τοῦ νέμω-διανέμω) εἶναι πάντοτε μιὰ ἐξηρτημένη καὶ ἑτεροπροσδιορισμένη μεταβλητή, ἐντὸς τῆς κυριάρχου κοινωνικής συναλληλίας καὶ τῆς κατ᾿ ἰσομοιρίαν ἀλληλοπεριχωρήσεως τῶν ἀναγκῶν μεταξύ ἴσων, πτωτικῶν, ξεπεσμένων καὶ παρακατιανῶν κοινωνῶν πολιτῶν. Οὐδεὶς προνομιούχος, οὐδεὶς γαλαζοαίματος, οὐδεὶς «ξύπνιος»... Κ.Ζουράρις «Εισαγωγή στην απογείωση της πολιτικής» σ 121.

 
Είδα σε νυκτερινή εκπομπή ασχολούμενη με αστυνομικά θέματα , την περίπτωση πολλαπλής απάτης  που είχε μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία :

Τα θύματα ήταν πολίτες με ανώτερο μορφωτικό επίπεδο, σταθερές εργασίες , διαθέσιμα εισοδήματα και φιλοδοξίες πολιτικής δράσης σε τοπικό επίπεδο, κάπου στα λεγόμενα βόρεια προάστια  : δημογραφικά χαρακτηριστικά πολύ διαφορετικά από αυτά που το αστυνομικό δελτίο αποκαλύπτει σε παρόμοιες καταστάσεις.

Ο φερόμενος  ως απατεώνας υποσχόταν επιπλέον εισοδήματα με δεδομένα καταφανώς ανόητα και  ατεκμηρίωτα σε στοιχειώδη έλεγχο.  πχ επιχειρηματίας με πολλά καταστήματα πίστευε στην ύπαρξη «μυστικών» κονδυλίων Εσπα τα οποία παρέχονται εκτός τυπικού λογιστικού συστήματος ελέγχων κλπ. Όμοιες ήταν όλες οι περιπτώσεις που αναφέρθηκαν: εξωφρενικοί ισχυρισμοί διαψεύσιμοι με τον πιο απλό λογικό έλεγχο. Ενδεικτικά,  «θύμα» δημόσιος υπάλληλος θεώρησε πως με την καταβολή 120,00 ευρώ θα αποκόμιζε 800,000 ευρώ υπό τη μορφή κρυφού μπόνους παραγωγικότητας.

Παρότι προφανώς ο δράστης διάθετε ικανότητες πειθούς ,  μου προκάλεσε έκπληξη ο τερατώδης αυτό- ευνουχισμός , της κρίσης  των θυμάτων .

Όμως στην πορεία της εκπομπής , φάνηκε πως η αρχιτεκτονική της απάτης ήταν διαφορετική. Τα θύματα είχαν την αίσθηση ενός αφανούς μηχανισμού διανομής πόρων προς ημετέρους , πριν την εμφάνιση του πρωταγωνιστή. Αυτός δεν τους παρουσίασε ένα καινοφανή άγνωστο μηχανισμό : απλά τους έδειξε μια δίοδο πρόσβασης για κάτι που οι ίδιοι ήδη  αισθάνονταν.

Αυτή η «αίσθηση» ήταν το υπόβαθρο επί του οποίου ο πειστικός μικρο-απατεώνας κινήθηκε. Η  κοινή «αίσθηση» αυτών των ασφαλών , insiders, πέριξ του κυβερνητικού κόμματος αποκαλύπτει το πρόβλημα της συγκυρίας: εκατομμύρια  φαίνονται να διαχέονται προς διάφορες κατευθύνσεις , μέσω κλειστών ανεξέλεγκτων μηχανισμών.

 Τι πιο απλό για  τους περιφερειακούς κουτοπόνηρους  της ΝΔ παρά να πιστέψουν πως μπορούν να πάρουν μέρος στο πάρτι. Δεν επρόκειτο για γιγαντιαία αφέλεια , αλλά για μικρομεσαία βουλιμία να πάρουν ένα κομμάτι από το κέικ. Οι «πτωτικοί ξεπεσπέμενοι παρακατιανοί πολίτες»  του Ζουράρι εν δράσει.

 Photo Monsieur Minimal

Γιατί Λάσλο;

 

 

Ανακάλυψα τον Λασλο Κρασναχορκάι όταν διάβασα το «Πόλεμος και Πόλεμος» το 2015 και ενθουσιάστηκα. Ένας μοναδικός μακροπερίοδος λόγος ( με παραγράφους των πενήντα έως εκατό σελίδων) περιγράφει , ανατέμνει, διεισδύει , φωτίζει όλες τις γωνίες του σύγχρονου κόσμου. Ταυτόχρονα σε υπνωτίζει με μοναδικά εγκιβωτισμένα κειμενικά σώματα με πολύ επεξεργασμένα πραγματολογικά υλικά από όλες τις περιοχές της γνώσης ( ιστορία, χημεία, αρχιτεκτονική). Σε αντίθεση με τον υπερβολικό σκανδαλώδη ή μάλλον σκανδαλοθήρα  Ουελμπέκ ο ΛΚ αποδίδει πολύ καλύτερα το έρεβος του σύγχρονου κόσμου. Όλα τα βιβλία του Λάσλο προσέφεραν μοναδικές αναγνωστικές και φιλοσοφικές εμπειρίες.

Με αυτή την ζέση ανέμενα το «Herscht 07769» και ρίχτηκα κυριολεκτικά στο διάβασμα. Στην αρχή όλα είμαι Λάσλο , όλα λεπτά επεξεργασμένα με τη διαβολική μακρόχρονη γραφή. Όμως όταν το τελείωσα κατάλαβα πως κάτι δεν πήγαινε καλά.

·       Για πρώτη φορά φύγαμε από την Ουγγαρία και βυθιστήκαμε στην Γερμανία. Ο πονηρός αναγνώστης ρωτάει , μήπως κανένας ατζέντης σφύριζε στον Λάσλο πως έχει πιο πολλές πωλήσεις στο Γερμανόφωνο κοινό ;

·       Ακολούθως ένιωσα πως η ιστορία είχε μια τόσο καταιγιστική δράση , όπου ο μακροπερίοδος λόγος δεν «κόλλαγε».

Παρότι οι γνωστές ανατομικές ιδιότητες αναδεικνύονται, το βιβλίο αφήνει μια στιφή αίσθηση «επινόησης» , ωσάν ο Λάσλο έχει κατακτήσει ένα κώδικα μια συνταγή και απλώς τώρα τον εφαρμόζει ως άσκηση τεχνικής.

Με μια αμήχανη αίσθηση μικρής απογοήτευσης το «Herscht 07769» παρέμενε στη στοίβα «μήπως να το ξαναδώ» ώσπου διάβασα με σχεδόν λύτρωση τη κριτική του Φώτη Καραμπεσίνη στο Bookpress ( εδώ). Μάλλον δεν είμαι ο μόνος : κάτι δεν πήγε καλά με τον τελευταίο Κρασναχορκάι.

Με το απαιτούμενο τακτ μιας κριτικής σε ένα μικρό βιβλιοφιλικό κοινό , ο Φ Καραμπεσίνης αναδεικνύει το πρόβλημα :

«Εντούτοις, η κριτική δεν μπορεί να είναι άξια του ονόματός της, αν ο κρίνων δεν καταθέσει τις αντιρρήσεις του, τις αδυναμίες που διέγνωσε. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Κρασναχορκάι έδωσε μεγαλύτερη έκταση σε σχέση με τα προηγούμενά του. Δεν θεωρώ ότι το εγχείρημά του υπήρξε απόλυτα επιτυχές, καθώς οι 100 ίσως επιπλέον σελίδες δεν προσέθεσαν κάτι τόσο υφολογικά όσο και θεματικά. Κι αν το ιδιαίτερο στιλ του συγγραφέα είναι εκείνο για το οποίο ο αναγνώστης προστρέχει στα βιβλία του, το περιεχόμενο, η ιστορία που θέλει να πει, δεν αντιστοιχεί στην έκταση, αφού η τελευταία θεωρώ ότι την αποδυναμώνει, με συνέπεια ο συγγραφέας να παρεμβάλει κάποιες δευτερεύουσες πλοκές και πρόσωπα τα οποία δεν έχουν τελικά τόσο ενδιαφέρον. Οι οπτικές τους, μέσω της τριτοπρόσωπης και πρωτοπρόσωπης αφήγησης που υιοθετεί σε όλο το βιβλίο ο συγγραφέας, δεν προσθέτουν κάτι στο σύνολο. Αντιθέτως θεωρώ ότι αποσπούν την προσοχή, οπότε σε σημεία βρήκα τον εαυτό μου να αδιαφορεί για την τύχη (δράσεις και σκέψεις) των συγκεκριμένων, ανυπομονώντας την επιστροφή στο κύριο ρεύμα της αφήγησης»

Λάσλο πρόσεξε το επόμενο : έχουμε απαιτήσεις.

 

 

Τηλεοπτική λογοδοσία; Καλά λέω να πάω στην Κανταχάρ.

 

Tον Αύγουστο του 2008, o Faizulhaq Moshkani, κέρδισε $20.000 για την επιχείρησή του στην ανακύκλωση πλαστικών. Ήταν ιδιοκτήτης ενός εργοστασίου ανακύκλωσης πλαστικών στην Κανταχάρ στο νότιο Αφγανιστάν. Λίγο καιρό μετά ο Moshkani έκλεισε το εργοστάσιο λόγω του υψηλού κόστους των καυσίμων στις γεννήτριες ενέργειας.  Χρησιμοποίησε το χρηματικό έπαθλο των 20.000 δολαρίων για να μεταφέρει την επιχείρηση στην Καμπούλ, όπου σχεδίαζε να κατασκευάσει ένα μίνι υδροηλεκτρικό εργοστάσιο για να τροφοδοτήσει το νέο εργοστάσιο ανακύκλωσης.

Το 2009 , παρουσιάστηκε η ιστορία του  στην τηλεόραση για να δημοσιοποιηθεί η πρόοδος του.

Μιλάμε το τηλεοπτικό πρόγραμμα Fikr wa Talash ,η Αφγανική εκδοχή του Dragons Den . (εδώ)

Περίπου 15 χρόνια μετά το ίδιο πρόγραμμα μεταφέρεται στην Ελλάδα σε δύο συνέχειες , με μια ενδιαφέρουσα εξαίρεση : Δεν παρουσιάστηκε κανένα στοιχείο για την τύχη των επενδύσεων της πρώτης περιόδου. Δεν μιλάμε καν για τα στοιχεία που παραθέτει η Αγγλική μεταφορά : εκεί παρατίθενται τα λάθη των επενδυτών που δεν υπολογίζουν σωστά και εταιρείες μετά την απόρριψη απογειώνονται.

Έτσι λοιπόν το ελληνικό  Dragons Den βυθίστηκε στο οικοσύστημα της έλλειψης λογοδοσίας, υστερώντας και από το Αφγανικό. Ενδιαφέρουσα υστέρηση.

Dune 2 - Πότε ευδοκιμούν οι αντιστάσεις στο υπέδαφος;

 

Το Dune 2 ακολουθεί με ασφάλεια μερικά από τα μοτίβα των μεγάλων παράγωγών επιστημονικής φαντασίας:

·       Η Αναλογική και ενίοτε η προβιομηχανική τεχνολογία χρησιμοποιείται για την επίλυση των θεμελιακών επίδικων , ενώ η ψηφιακή , κβαντική και μετά κβαντική τεχνολογία  αναδύεται υπαινικτικά ως η βάση των μεταφορών και κάποιων επικοινωνιών. Έτσι στο Dune o γαλαξίας είναι επισκέψιμος σε χρόνους dt, αλλά η κυριαρχία του ορίζεται από την έκβαση μιας ξιφομαχίας .

·       Οι εξουσίες είναι αρχαϊκής μυκηναϊκής συγκρότησης με διαδοχές αίματος και παλατιανές ίντριγκες . Όταν οι εξουσίες είναι εταιρικές οι μηχανισμοί επικυριαρχίας απλά αλλάζουν όνομα.

·       Υπάρχουν υποτελείς κοινότητες με οργανική οικολογική σύμφρηση με το περιβάλλον σε μια ισορροπία που απειλείται.

Τα μοτίβα παραμένουν αλλά διαφορές αναδύονται ανάλογα με την έμπνευση και το σχεδιασμό πχ στο Avatar η υποτελής κοινότητα απολαμβάνει ένα ονειρικό αμφίβιο περιβάλλον ενώ στο Dune οι «ιθαγενείς» έχουν προσαρμοστεί σε ένα αμμώδες οικοσύστημα χωρίς νερό.

Στο Dune 2 το κυρίαρχο πολιτικό επίδικο  είναι η υποτέλεια , η αρπαγή και η ανισότητα . Δεν είναι τυχαίο πως ταινίες σαν το Dune αρέσουν σε μερίδες της Αριστεράς ( εδώ, εδώ, εδώ ) παρότι  όλα τα συμφραζόμενα έχουν πολλαπλές όψεις μιας κυρίαρχης καθεστωτικής αισθητικής . Με μια ενδιαφέρουσα ανατομική πολιτική έκφραση οι υποτελείς επαναστάτες Fremen συνίστανται από δύο διακριτά ρεύματα : τους ορθολογιστές και ισοπολιτειακούς «βόρειους» και τους φονταμενταλιστές μεσσιανικούς μυστικιστές «νότιους».

 Με μια πιο ενδιαφέρουσα δημιουργική επέμβαση , οι υποτελείς επαναστάτες Fremen μιλούν μια καινοφανή γλώσσα με εμφανή την επίδραση της Αραβικής και ήχων από γλώσσες του Καυκάσου . Η γλώσσα είναι πλήρης συντακτικά ηχητικά  έτσι ώστε κάποιοι μπορούν να δουν μια πιθανή επέκταση της. ( εδώ)

Στο πολύπτυχο του Dune 2 είναι εμφανής η  γυναικεία επικυριαρχία τόσο ως υπερβατική μυστική ιερή Μητέρα αλλά και ως νεαρή ένοπλη Αμαζόνα.

Εκτός λοιπόν από την αναμενόμενη μουσική οπτική πανδαισία στην ταινία ενσωματώνονται όλα τα σύγχρονα επίδικα της πολιτικής.

Oι συγκρούσεις στη Γάζα και την Ουκρανία αναδεικνύουν τα όρια της ψηφιακής τεχνολογίας. Η Ρωσία μοιάζει με τους μονολιθικούς διαχειριστές της ενέργειας Harkonnen ( με ηγέτη – δεσπότη τον Vladimir…). Η Χαμάς μοιάζει με τους Νότιους Φονταμενταλιστές που μπορούν να αντιστέκονται λόγω της επικράτησης στο υπέδαφος της ερήμου. Ο πόλεμος ανεξαρτησίας «από τα πάνω»  των «Ατρειδών» έχει στοιχεία αυτουπονόμευσης καθώς αποκαλύπτεται μια σχέση αίματος με τους αμείλικτους Harkonnen.

H ελπίδα φαίνεται μόνο στην πανέμορφη αμαζόνα των Βορείων Ghani που αντιλαμβάνεται τα όρια του πολέμου ανεξαρτησίας, όταν σ’ αυτόν επικρατούν οι Μυκηναϊκές ίντριγκες και οι γάμοι συμφέροντος και η ανισότητα των φύλλων. Φαίνεται ότι και οι αντιστάσεις  του υπεδάφους δεν μπορούν να τελεσφορήσουν σε καθεστώς μυστικισμού και μεσσιανισμού