Οι δύο ειδήσεις που ακολουθούν προέρχονται από το
οικονομικό ρεπορτάζ με διαφορά δύο ημερών. Μια μεγάλη εταιρία , ελληνικών
συμφερόντων, του κλάδου των ορυκτών πωλείται ή συγχωνεύεται με τον παγκόσμιο
ηγέτη του κλάδου. Ταυτόχρονα μια μεγάλη εταιρεία , τουρκικών συμφερόντων, των
κλάδου των τροφίμων, εξαγοράζει τον παγκόσμιο ηγέτη του κλάδου κατακτώντας την
τρίτη θέση στην παγκόσμια κατάταξη. Οι εξαγορές ή συγχωνεύσεις έχουν αντίστροφη
ροπή. Ο ένας περιφερειακός βιομηχανικός ηγέτης αποχωρεί, ό άλλος περιφερειακός
ηγέτης ισχυροποιείται. Στο κρίσιμο ερώτημα τι γίνονται οι δραστηριότητες της
«πραγματικής» οικονομίας , ο υποχωρών
«έλληνας» προφανώς τις διατηρεί όλες. Όμως στο ακόμη πιο βασικό ερώτημα ποιος αποφασίζει
, είναι πιο φαεινό ότι ο ελαύνων «τούρκος» ισχυροποιείται.
Στην αξιολόγηση της είδησης υπάρχει και μια άλλη
παράμετρος : Μια εταιρεία ορυκτών ουσιαστικά είναι μια γιγαντιαία μηχανή
εξαρτημένη από το έδαφος, την γη και ορίζεται από τα ιδιοκτησιακά δικαιώματα
επί του εδάφους. Αντίστροφα μια εταιρεία τροφίμων είναι μια σύνθετη δομή που
αποτελείται ουσιαστικά από πολλαπλά
τεχνικά ευρήματα, πατέντες και αναπτύσσεται διεθνώς μέσω ενός σύνθετου
συστήματος διοίκησης.
Στην διπλή είδηση λοιπόν η «ελλάδα» πουλάει «έδαφος» με
χαμηλή τεχνολογία ,ενώ η «τουρκία» αγοράζει «γνώση» την οποία διεκδικεί να αναπτύξει.
Η είδηση παραπέμπει σε
ένα κύκλο που κλείνει.
Οι οικονομικοί κύκλοι της παραδοσιακής ιδιωτικής
οικονομίας δεν είναι τόσο μικροί. Στην ψηφιακή οικονομία οι κύκλοι είναι
σύντομοι και μικραίνουν συνεχώς. Σε πενταετίες αναδύονται υπερεθνικοί γίγαντες.
Όμως τόσο η S&B ( o έλληνας πωλητής ) όσο και η United Biscuits ( ο
άγγλος πωλητής) βρέθηκαν στο παγκόσμιο
ανταγωνισμό μετά από πολλές δεκαετίες. Επομένως οι εξελίξεις δεν μπορούν να
σταθμιστούν στο πλαίσιο της τελευταίας πενταετίας. Μάλλον αντανακλούν ευρύτερους στρατηγικούς σχεδιασμούς. Με την
έννοια αυτή δεν θα υιοθετούσα καμία θρηνωδία που παραπέμπει σε «μνημόνια» ή
εθνικούς οικονομικούς ανταγωνισμούς. Υιοθετώ όμως την περίσκεψη για το
αντικείμενο των δυο εταιρειών
Παρότι μπορούμε να βρούμε τουλάχιστον μία ελληνική
εταιρεία τροφίμων τύπου Ulker
(τούρκος αγοραστής) , ωστόσο αυτή ανήκει στην κατηγορία του
ελληνικού «εξαιρετισμού» : Δηλαδή στον μεγάλο αριθμό εξαιρέσεων που αναδύονται
σε όλο το φάσμα της ελληνικής οικονομίας και παιδείας, τις οποίες ανάλογα με το
επίπεδο επαρχιωτισμού αναδεικνύουμε. Η ανάδειξη διαφόρων «νικητών» της
παγκοσμιοποίησης σε ένα περιβάλλον καχεξίας , είναι περιττή γιατί στην ανοικτή παγκοσμιοποιημένη
οικονομία το κυρίαρχο μοτίβο είναι ότι υπάρχουν καταλυτικές εξαιρέσεις σε όλα
τα καχεκτικά περιβάλλοντα. Στις πιο «φτωχές» διεθνοποιημένες οικονομίες πάντα
υπάρχουν εστίες αριστείας που διεκδικούν χώρο στον διεθνή ανταγωνισμό. Η
ανάδειξη τους, στα ροζ ένθετα , δεν προσθέτει πολλά, παρά ίσως μερικά έσοδα
έμμεσης διαφήμισης στις εφημερίδες.
Το πραγματικό πρόβλημα είναι άλλο
Σε ποιο βαθμό οι εγχώριοι διεθνοποιημένοι νικητές μπορούν
να δώσουν το τόνο, στον δημόσιο λόγο και την κοινή αίσθηση και την οικονομία
Ο αστικός μύθος παρουσιάζει τις οικονομίες και κοινωνίες που
πετυχαίνουν σε ανοικτό διεθνές
περιβάλλον ,ως εάν οι δικοί τους εγχώριοι διεθνείς νικητές είναι
πλειοψηφία. Πρόκειται για ιδεολόγημα. Ακόμα και στις πιο ανεπτυγμένες
εξαιρέσεις , οι νικητές τους είναι μειοψηφίες, και «εξαιρέσεις». Η επιτυχία
τους οφείλεται στο ότι ο «τόνος» στην κοινωνία δίνεται από αυτές τις
πετυχημένες εξαιρέσεις. Οι εξαιρέσεις έλκουν το τραίνο, διατηρώντας την αίσθηση
ροής στους πολλούς που δεν συμμετέχουν στην πρώτη γραμμή του διεθνούς
ανταγωνισμού.
Το πρόβλημα μας δεν είναι η ανυπαρξία διεθνών νικητών, το
πρόβλημα μας είναι η χρόνια κατάσταση απομονωμένης αριστείας ,στην οποία
ευρίσκονται.
Εντός της κρίσης αναδύονται οι δύο βασικές αφηγήσεις (1)
Αν σταθεροποιηθούν οι μακροοικονομικοί δείκτες με όποιο
κόστος, τότε οι «εξαιρέσεις» θα ενισχυθούν τόσο όσο για να μπορέσουν να
ελκύσουν και τις λοιπές δομές , ακριβώς στο υπόδειγμα των παγκόσμιων νικητών.
Ας την ονομάσουμε συμβατικά «μνημονιακή»
Αν σταθεροποιηθεί η κοινωνική συνοχή με άμεση ανακούφιση
των θυμάτων της κρίσης, τότε οι νικητές θα ελκύσουν πιο αποτελεσματικά τις
λοιπές δομές και θα εξισορροπήσουν τους μακροοικονομικούς δείκτες. Ας την
ονομάσουμε συμβατικά«έλλογο αντιμνημόνιο»
Πρόκειται για αφηγήσεις ισοδύναμες , και ισόμορφες γιατί
κατά βάθος προκρίνουν το μόνο αποτελεσματικό μοντέλο : αυτό των ισχυρών
μειοψηφιών που δίνουν τον τόνο. Και οι δύο έχουν να αντιμετωπίσουν ένα
πραγματικό πρόβλημα : ο ελληνικός θετικός εξαιρετισμός είναι οργανικά αδύναμος
για να δημιουργήσει την κινητήρια αύρα.
Το «έλλογο αντιμνημόνιο» δεν είναι η φωνή των απόντων της
παγκοσμιοποίησης είναι η φωνή της γνώσης και αποδοχής της παγκοσμιοποίησης στο
όνομα των απόντων, που όμως τελικά επιφυλάσσει κουτοπόνηρα μια ευνοϊκή θέση για
τους insiders που ενδημούν στο εγγύτερο
κρατικό-κομματικό χώρο του. Εξ’ ου και η ενδογενής τάση του χώρου προς τον
έλλογο συμβιβασμό που εκφράζεται όμως,στρεβλά ,αγχωτικά αποσπασματικά μέσα από ένα τυπικό
αριστεροφανές λεξιλόγιο.
Το «μνημόνιο» παρότι έχει χάσει και τα τελευταία ηθικά
του συμβολικά του ερείσματα, διακινεί ένα κυνικό ρεαλιστικό σενάριο. Ωστόσο τα αποτελέσματα είναι
αποθαρρυντικά, εντός του ίδιου του σεναρίου. Ο εντόπιος «εξαιρετισμός» δεν έχει
κερδίσει καλύτερη σχετική θέση. Βέβαια έχει
το πλεονέκτημα ότι η αφήγηση προέρχεται από τον κλασσικό συντηρητικό χώρο ,
όπου οι αξίες της υπομονής, της καρτερίας, της θυσίας για το αύριο είναι
γνωστές και εύκολα διαχειρίσιμες. Όμως χωρίς ηθικές αποσκευές, χωρίς την έννοια
της συμπερίληψης , χωρίς απτά αποτελέσματα παραπέμπει σε ένα παρακμιακό
δεξίοστροφο παραλήρημα.Δεν είναι όμως άγνωστο στην Ελληνική περίπτωση, να
διακινείται από ένα αναιμικό, λυμφατικό άπνοο αστισμό ένα αναντίστοιχα εύλογο
θετικό σενάριο (νδ την περίοδο 79-81).
Ο συγχρονισμός ελλήνων πωλητών και τούρκων αγοραστών και
η ποιότητα των αντικειμένων των δύο παράλληλων διαπραγματεύσεων , προκαλεί
πολλαπλούς συνειρμούς. Η δημογραφικά ασθμαίνουσα ελλάδα χάνει ερείσματα ενώ η
νεαρή τουρκία διευρύνει την επιρροή της. Παρότι η μεγάλη εικόνα για τις
ελληνοτουρκικές σχέσεις δεν είναι τόσο
άσχημη η τάση είναι αρνητική. Κυρίως γιατί ο τουρκικός εξωστρεφής εξαιρετισμός
έχει μάλλον περισσότερη σχετική επιρροή στην ακολουθούσα κοινωνία, παρά ο
αντίστοιχος ελληνικός. Ταυτόχρονα η γεωπολιτική στρατηγική αρχιτεκτονική επικρατεί της οικονομίας αν η κρίση οξύνεται.
Η επόμενη μικροπρόθεσμη συγκυρία προβλέπεται πυκνή, με
αβεβαιότητες και μικρές ελπίδες που προέρχονται κυρίως από την στοχαστική
διάθεση που αναδεικνύουν δεξιές κεντρώες
και ευώνυμες μερίδες του ελληνικού ασθενούς εξαιρετισμού.
(1) Οι ενδιάμεσες
φωνές Δημαρ, Ποτάμι εκφράζουν περισσότερο την αυθεντική , αδιαμεσολάβητη
δυσανεξία , διαφόρων στρωμμάτων του
λευκού κολαρου που έστω και οριακά επιβιώνουν στην κρίση, αλλά έχουν πλήρη
γνώση του αδυσώπητου παγκοσμιοποιημένου γίγνεσθαι.
One of the most significant
international agreements in the history of Greek companies will be signed
today, as Greece’s S&B, owned by Catherine Kyriakopoulos’ family will be
acquired by the largest company for industrial minerals in the world, France’s Imerys.
After the merger, the Greek company will control 4.5% of the French and former
president of the Association of Greek Industrialists Odysseas Kyriakopoulos
will become a board member of Imerys.
In an exclusive statement for the
Greek newspaper "Kathimerini", he states, "The talks with the French
group lasted six months. The aim of the management was to ensure the future
development of S&B. The company's activities in Greece will continue with
no interference in its functions. The merger includes all activities of S&B
with the exception of bauxite." According to Odysseas Kyriakopoulos, the
value of the agreement will exceed the sum of 550 million euro.
The French giant in the field of
minerals extraction informed the French Securities and Exchange Commission on
the deal late on Tuesday afternoon, as its shares are part of the large capitalisation
securities that make up the stock index Cac 40. The capitalisation of Imerys on
the French market is about 4 billion euro. As stated by Odysseas Kyriakopoulos
for "Kathimerini", the French group has a strong liquidity base,
which is evidenced by the fact that the interest rate on its corporate bonds
does not exceed 3.1% percent. By comparison, the interest of S&B corporate
bond exceeds 9%.
Imerys company was founded in 1880
and for many years, its name was Imetal. It was created by the Rothschild
family by grouping several of their subsidiary companies in the field of metals
and mining industry.
The initial activity of the group was
nickel extraction and processing, and its name Société Penarroya-Le Nickel
(SLN). In the 1970s, the group expanded its activities.
After 1990, Imetal focused on the
industrial minerals sector and company take-overs. Later, through the purchase
of companies, it expanded in the sectors of refractories, clay, ceramic units
and technical ceramics.
Imetal renamed Imerys on 22 September
1999.
Today, the French group is present in
more than 50 countries with more than 250 industrial sites. It manages more
than 120 mines and exports 30 different types of minerals and mineral groups.
In 2012, the group had sales of over 3.9 billion euro. Imerys headquarters is
in Paris and it employees a total of 16,000 people.
UPDATE 2-Turkey's Yildiz buys United Biscuits as pursues
global quest
Mon, Nov 3 2014
* Yildiz says wants to expand United
Biscuits
* No financial details disclosed
* Deal is part of Yildiz global
strategy (Adds comment from Yildiz chairman, details on advisers)
By Asli Kandemir
ISTANBUL, Nov 3 (Reuters) - Turkey's
largest food group Yildiz Holding has bought UK-based cookies and snacks maker
United Biscuits, in a deal it said made it the world's third-biggest biscuit
maker and would help it expand into new markets.
The acquisition of the maker of McVitie's
biscuits, Jaffa Cakes and Jacob's crackers is the third and largest by the
Turkish group in recent years as it strives to become a global name.
United Biscuits' private equity owners
Blackstone Group and PAI Partners confirmed they had agreed the sale and said
the deal was expected to close shortly.
"We want to grow United
Biscuits to be a global player as part of Yildiz," said Murat Ulker,
chairman of Yildiz Holding.
"This will include enhancing its
position in the UK, where Yildiz currently has minimal presence, so we will
continue to invest in the UK and Europe," he said, adding Yildiz would
work with United Biscuits' existing management.
Yildiz bought premium
chocolate maker Godiva for $850 million in 2007 and DeMet's Candy Company, the
U.S. maker of Flipz chocolate pretzels and Turtles covered nut clusters, for
$221 million last year.
"In the past six years,
(after) adding premium chocolate maker Godiva and established U.S. candy maker DeMet's
to its portfolio, Yildiz Holding has taken its largest step towards globalisation
with acquiring United Biscuits," the company said in a statement.
Yildiz - a food and beverages
maker which owns Ulker Biskuvi - said it had beaten breakfast cereal maker Kellogg
Co and Ontario Teachers' Pension Plan, which bought Burton's Biscuit last year,
in the United deal.
It gave no financial details.
A source familiar with the
matter told Reuters earlier on Monday that United Biscuits' private equity owners
were close to sealing a deal with Yildiz for about over 2 billion pounds ($3
billion), including debt.
Yildiz had said in September
that it was interested in investing in the company.
Yildiz was advised by HSBC,
United Biscuits by Centerview Partners, and Blackstone and PAI by Goldman Sachs
and JP Morgan.