Και ξαφνικά βλέπω τον
Παύλο παλιό μου γείτονα.
Είχα να τον δω από τον
καιρό που έφυγε για την Γερμανία κάνοντας μια μοναδική στροφή στη ζωή του. Μόλις τελείωσε τα ΤΕΙ Τροφίμων στην Αθήνα και πήγε
στην Γερμανία κυνηγώντας γενικές καλλιτεχνικές ανησυχίες και μαθήματα στο
Ανοικτό Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Και ενώ είμαι έτοιμος να ακούσω για
Βερολινέζικες ιστορίες με ενημερώνει πως είναι κάτοικος Μπουένος Άιρες με δύο
παιδιά και επαγγελματική ζωή με κέντρο το ελαιόλαδο.
-Ελαιόλαδο στην
Αργεντινή; Τι είναι αυτό;
Τα υπόλοιπα τα αφήνω στον
ίδιο
-Ξέρεις όταν έφυγα στο
Βερολίνο είχα εκεί τον αδελφό μου και συγγενείς από τη Φθιώτιδα να με
υποστηρίξουν. Τα άλλα μου αδέλφια είχαν μείνει στο χωρίο και ασχολούντο με τις ελιές
και το ελαιόλαδο. Εγώ όμως ήθελα να μάθω Γερμανικά και να κάνω μαθήματα
Φιλοσοφίας. Το πρωί στο ρεστοράν του αδελφού μου και το απόγευμα στο Ανοικτό
Πανεπιστήμιο σε σεμινάρια για τον Κάντ. Τα
Σαββατοκύριακα μουσική με ένα συγκρότημα για έξτρα χαρτζιλίκι. Είχα παρατήσει
την βιομηχανία τροφίμων και απολάμβανα την Γερμανία του 1995-2000. Περίπου για
τρία χρόνια έκανα μια νέα φοιτητική ζωή χωρίς ζόρια.
Στο Βερολίνο λοιπόν,
γνωρίζω ένα μηχανικό που εργάζεται σε εταιρεία που εγκαθιστά συστήματα
παραγωγής ελαιόλαδου και μου αναφέρει πως
σχεδιάζει να μείνει για 5 εβδομάδες στην Αργεντινή για να εγκαταστήσει μια
γραμμή. Γνωρίζει την οικογενειακή μου παράδοση στα ελαιόλαδα και μου προτείνει
να τον ακολουθήσω.
Να σου πω, στην αρχή δεν
το κατάλαβα καθώς δεν μπορούσα να συνειδητοποιήσω πως η Αργεντινή παράγει
ελαιόλαδα αλλά η πρόκληση ήταν μεγάλη και τα λεφτά για 5 εβδομάδες πολλά με όλα
τα έξοδα πληρωμένα.
Πηγαίνουμε στο πιο βόρειο
δυτικό μέρος στην Catamarca, στα σύνορα με την Χιλή και βλέπω κάτι που δεν είχα φανταστεί.
Τεράστια οργανωμένα αγροκτήματα με νέα ελαιόδεντρα σε συστηματική καλλιέργεια
και κυριότερη ποικιλία την Κορωνέικη. Μέχρι τότε στο μυαλό μου η ελιά ήταν συνυφασμένη
με τις μικρές οικογενειακές ιδιοκτησίες με μόνο πονοκέφαλο τον Δάκο και την
παραγωγή με το σχήμα : δίνω ελιές παίρνω λάδι.
Να μη στα πολυλογώ
κάθομαι και τελειώνουμε την εγκατάσταση αλλά η φάση μου αρέσει. Μόνο η παρουσία ενός Έλληνα σε ένα
αγρόκτημα ήταν θέμα συζήτησης. Ο ιδιοκτήτης μου προτείνει να κάτσω εκτός από
την εγκατάσταση άλλους δυο μήνες μέχρι να τελειώσει όλη η παραγωγή και αυτό
ήταν.
Φίλε έχω γίνει η φίρμα της
περιοχής . Χωρίς να το πολυκαταλάβω γιατί , η παραγωγή πήγε τόσο καλά και
θεώρησαν πως η εμπειρία μου ήταν αυτή που βοήθησε. Τα καστιλιάνικα μου
βελτιώθηκαν γρήγορα και η πρόταση ήρθε : αντί να ασχολούμαι με την παραγωγή να
μείνω όλη τη χρονιά και να ασχοληθώ με την καλλιέργεια σαν επιστάτης. Ξέρεις
άλλη η καλλιέργεια στην μικρή οικογενειακή έκταση και άλλη στο κτήμα των
600,000 δενδρυλλίων
-Δηλαδή μένεις τώρα στο
αγρόκτημα;
-Όχι βέβαια. Έχει
συνέχεια.
Ξέρεις μέχρι τότε πίστευα
σχεδόν τυφλά ότι το ελαιόλαδο έχει κέντρο τη Μεσόγειο. Οι δικοί μου ,όλο το
χωριό, οι γεωπόνοι, οι υπάλληλοι του Υπουργείου Γεωργίας, όλοι νομίζουν πως εμείς
παράγουμε λάδι και όλος ο κόσμος τρέχει να αγοράσει το λάδι μας. Δεν ήξερα
τίποτα
H εποχή που εγώ έμεινα
τον δεύτερο χρόνο στην Catamarca ήταν η εποχή της μεγάλης αλλαγής στην παραγωγή του ελαιόλαδου παγκοσμίως.
Παρότι η κατανάλωση κατά κάτοικο είναι μικρή εκτός Μεσογείου η μεγάλη αύξηση
στην ζήτηση είναι αλλού : Λατινική Αμερική, Ηπα, Καναδάς,Κίνα Αυστραλία. Αυτές
οι αγορές είχαν τροφοδοτήσει μια μεγάλη ζήτηση ελαιόλαδου πριν δεκαπέντε
χρόνια. Τα αποτελέσματα όμως φίλε ήταν απογοητευτικά. Ένα παγκόσμιο καρτέλ εξαγωγών
με έδρα την Ιταλία έκανε τα πάντα για να διαλύσει την τάση :Αγορά ελαιόλαδου από
όλες τις χώρες αναμείξεις από διάφορες σεζόν παραδόσεις χωρίς συνέπεια
-Και εμείς η Ελλάδα;
- Μα εμείς είμασταν οι
τελευταίοι του Ζουρνά. Απλώς εξαγάγαμε μεγάλες ποσότητες στους Ιταλούς. Ξέρεις
δεν φταίμε και πολύ .Υπάρχει μια ισορροπία συμφερόντων που συμφωνεί σε μια
ιδιαίτερη συνθήκη. Το λάδι πωλείται με βάση την ημερομηνία εμφιάλωσης χωρίς
πιστοποίηση της προέλευσης και της σεζόν. Όλη η Μεσόγειος φίλε είναι μπλεγμένη
στο ζήτημα. Αν εξαιρέσεις την Ισπανία που έχει εκτάσεις για μεγάλες
καλλιέργειες όλοι οι άλλου παλεύουν με μικροιδιοκτησίες και μικροπαραγωγές.
Να μη στα πολυλογώ σε μια
δεκαετία η παγκόσμια τάση για το ελαιόλαδο άλλαξε. Αντί να είναι θύματα του
κάθε μαφιόζου ή κάθε ανοργάνωτου συνεταιρισμού οι νέες χώρες κατανάλωσης του
ελαιόλαδου αποφάσισαν να παράγουν ελαιόλαδο αντί να εισάγουν. Εδώ είμαστε τώρα
, στην φάση αυτή. Κινέζοι, Καλιφορνέζοι, Τεξανοί, Αυστραλοί, Νεοζηλανδοί
δημιουργούν τεράστιες , σε σχέση με τα Μεσογειακά στάνταρντς , ολοκληρωμένες
καλλιέργειες με χαμηλότερο κόστος και καλύτερη ποιότητα
-Καλύτερη ποιότητα από
την Μεσόγειο; Έλα ρε υπερβάλεις
-Προφανώς καλύτερη ρε
φίλε. Ξέρεις η ποιότητα είναι μετρήσιμο μέγεθος. Αφορά όχι μόνο οξύτητα αλλά
πολυφαινόλες, αντιοξειδωτικά, ιχνοστοιχεία, κλπ. Σε μια οργανωμένη καλλιέργεια
όλα αυτά τα εξασφαλίζεις από την αρχή στην ελιά. Φαντάσου πως εμείς στην Catamarca είχαμε
εδαφολογικό και χημικό εργαστήριο . Μπορούσαμε να ελέγξουμε όλες τις παραμέτρους.
Τέτοια συστήματα δεν υπάρχουν στην Ελλάδα ούτε σε επίπεδο νομού. Φαντάσου , για
να το καταλάβεις, πως τα νέα ελληνικά
κρασιά είναι ισάξια και καλύτερα των Γαλλικών; Αυτό γίνεται γιατί μπορείς να
ελέγξεις το αμπέλι. Αντίστοιχα κάνουν οι Κινέζοι Αυστραλοί κλπ. Φίλε τα
ελαιόλαδα της Κίνας , παραγωγής Κίνας , είναι πολύ καλύτερα από τα δικά μας .
Άσε σου λέω. Η Μεσόγειος ενώ διατηρεί τους όγκους και τις ποσότητες δεν έχει
νέες καλλιέργειες δεν έχει νέες ιδέες. Ρε συ εδώ και η Σαουδική Αραβία ξύπνησε.
Παράγει εξαιρετικό ελαιόλαδο εδώ και δέκα χρόνια.
-Έλα ρε θα με τρελάνεις. Και
όλα τα νέα μικρές παραγωγές με ιδιαίτερα μπουκάλια και πιστοποιημένα λάδια που
έχουν τιμή 20 ευρώ το μπουκάλι τι είναι;
-Είναι παρηγοριά φίλε.
Αυτή η αγορά είναι πολύ μικρή και το τρικ να βάζεις ελαιόλαδο σε μπουκάλι
αρώματος είναι παλιά πατέντα εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Δεν υπάρχει μέλλον εκεί
-Καλά και εσύ τελικά τι
έκανες
-Την τρίτη χρονιά
ανακαλύπτω πως η ζήτηση εξειδικευμένων τεχνικών για ελαιόλαδο στις νέες χώρες
είναι μεγάλη. Βρίσκω εταιρείες που ξεκινάνε κτήματα από 500 χιλιάδες δενδρύλλια
και πάνω και αναλαμβάνω τη διαχείριση κάθε σεζόν. Οι σεζόν αλλάζουν με τις εποχές
και έτσι εδώ και δέκα χρόνια είμαι 3-4 μήνες σε Κίνα, Αυστραλία, Καλιφόρνια
κλπ. Είμαι λοιπόν σε αυτή τη δουλειά
-Και η βάση σου είναι στην Αργεντινή
-Ναι στο Μπουένος .
Γνώρισα την Lisa και έχουμε δυο παιδιά. Λίγα προβλήματα αλλά είμαστε μια χαρά
-Και ο Kant; Οι ροκιές. Το Βερολίνο;
-Χμ… Να ο Kant με
γοήτευσε με ταλαιπώρησε αλλά τελικά τώρα με βοηθά . Σου είπα έχω μερικά
προβλήματα. Ο μεγάλος μου γιος είναι αυτιστικός ή μάλλον με διάγνωση αυτισμού .
Μη σε μπερδέψω αλλά αυτά τα συμπτώματα έχουν διαφορές και πιθανόν ο δικός μου
να έχει περισσότερο φαινότυπο Asberger. Μη σε μπερδεύω.
-Ναι κατάλαβα . Νομίζω
πως τώρα τα πράγματα είναι πιο ερευνημένα σε αυτά τα ζητήματα. Άσε που πλέον τα
πιο πολλά παιδιά έχουν μαθησιακές δυσκολίες, έλλειψη προσοχής. Φίλε καλή τύχη έχεις
ένα δρόμο μπροστά αλλά η επιστήμη ίσως έχει νέες λύσεις . Δεν μου είπες για τον
Kant.
-Ναι βέβαια μα αυτός με
βοηθά. Ξέρεις παρότι το σχήμα του Kant στην Κριτική του Καθαρού λόγου , για την διαφορά
εμπειρίας , κατανόησης, φαντασίας είναι ξεπερασμένο ,είναι ίσως μοναδικό για να
καταλάβεις τον αυτισμό. Στον αυτισμό αυτή η ισορροπία ανάμεσα στα τρία διαταράσσεται.
Δυο χρονάκια με Kant με βοήθησαν να κατανοήσω το πρόβλημα μου.
-Και στο σπίτι τι γλώσσα
μιλάτε; Ισπανικά , Ελληνικά , Γερμανικά;
-Αυστηρά Ισπανικά. Όταν
έχει παιδί με αυτισμό η πολυγλωσσία επιτείνει στην σύγχυση. Όταν είναι μπροστά
ο Ramiro , ο μεγάλος , μιλάμε όλοι Ισπανικά. Ο μικρός σιγά
σιγά λέει και κανένα ελληνικό για να κλαίει η μάνα μου. Δεν με άφησες όμως να
σου τελειώσω για τον Kant. Ξέρεις φίλε εδώ και δέκα χρόνια οι βιογράφοι του και
διάφοροι σχετικοί πιστεύουν πως ο Kant είχε σύνδρομο Asberger. Βέβαια στην εποχή του τέτοιες διαγνώσεις δεν υπήρχαν.
-Δεν πήγε χαμένος λοιπόν
Χαιρετηθήκαμε με τον
Παύλο και με άφησε με μια γλυκόπικρη γεύση : σαν καλό φετινό λάδι
