Ο "Αντιμαρξισμός" ως κάτοπτρο "Αντινεοφιλελευθερισμού"

To 2012 o Κ.Αρβανιτόπουλος δημοσίευσε το βιβλίο του «Κοινωνικός Φιλελευθερισμός».

 Αυτό το ιδεολογικό μανιφέστο έχει ένα οξύ και εκτεταμένο μέτωπο προς τον " νεοφιλελευθερισμό " ενώ αντιπαρατίθεται σε μια κυριολεκτικά ιδεατή φαντασιακή ελληνική σοσιαλδημοκρατία . Συγκεκριμένα  εντός του " Κοινωνικού Φιλελευθερισμού” γίνεται μια εκτενής ανάλυση του λεγόμενου " νεοφιλελευθερισμού" στον οποίο χρεώνονται διαφορετικά ρεύματα, όλα με διακριτές και σαφείς αρνητικές συνδηλώσεις. Δεκαπέντε από τις διακόσιες σελίδες του βιβλίου περιγράφουν τις θεωρητικές ανεπάρκειες και καταστροφικές πρακτικές πολιτικές των " νεοφιλελεύθερων σχολών της απορρύθμισης". Ο ΚΑ αποτιμά αρνητικά την θεματολογία της σχολής της Δημόσιας Επιλογής , προκαλώντας την εύλογη απορία : Με ποια αναλυτικά εργαλεία μπορεί κάποιος να ερμηνεύσει τον κατακερματισμό και την ικανότητα διαφόρων ομάδων στο κέντρο και την περιφέρεια του Ελληνικού κράτους να επιβιώνουν με μια σωρεία ειδικών ρυθμίσεων; Στο βιβλίο γίνονται θετικές αποτιμήσεις στο έργο των Keyns , Rawls σε αντίθεση προς τους Hayek , Nozick οι οποίοι κατατάσσονται στο στρατόπεδο των " νεοφιλελευθέρων".

Κι’ όμως αυτό το σχετικά «ήπιο» Φιλελεύθερο Μανιφέστο, έγινε αντικείμενο σφοδρής κριτικής από μερίδα αριστερών διανοουμένων Αντί να υποσημειώσουν τις αποστάσεις του ΚΑ από ένα υποτιθέμενο «νεοφιλελευθερισμό» είδαν σε αυτό ένα ακριβώς ένα ακόμα μανιφέστο «νεοφιλελευθερισμού» (πηγή) .Η συγκυρία του 2012 αλλά και οι αδράνειες επέβαλαν , παρά το περιεχόμενο του βιβλίου, την κριτική προς την θεωρεία του «συμπαγούς» Φιλελευθερισμού.

Κυκλοφόρησε πρόσφατα το βιβλίο του Γ.Πολίτη « Εξουσιαστική Αριστερά».

Σε αυτό ο συγγραφέας επιχειρεί να αναλύσει κριτικά τις φιλοσοφικές και ιδεολογικές συντεταμένες της τρέχουσας Αριστερής διακυβέρνησης. Όμως είναι φανερό πως το εγχείρημα του έχει την ίδια μεθοδολογική αφετηρία με αυτήν των αριστερών συναδέλφων του: η Αριστερή διακυβέρνηση μπορεί να κατανοηθεί και να αποδομηθεί ως έκφανση και πρακτική ενός συμπαγούς «Μαρξισμού» και μιας παραφυάδας του ( που υποτίθεται πως συγκροτεί ενιαίο ρεύμα) : του Γαλλικού Μαρξισμού.

Στο πρώτο μέρος του βιβλίου γίνεται μια κριτική του Μαρξισμού , εννοούμενου ως καθολική κοσμοθεωρία ( πολιτική οικονομία, φιλοσοφία, ηθική) . Παρότι η κριτική είναι δομημένη υπάρχει ένα σοβαρό στοιχείο αναχρονισμού : οι υποστηρικτές αυτού του «συμπαγούς» Μαρξισμού τον οποίο υποβάλει σε ανάλυση ο ΓΠ μπορούν να αναζητηθούν στο παρελθόν οι δε σημερινοί υποστηρικτές ενός «Κομμουνισμού» είναι προφανώς μειοψηφικοί.

Στο δεύτερο μέρος ο ΓΠ ασχολείται με πλευρές του Γαλλικού Μαρξισμού ( Αλτουσέρ, Μπαντιού) ενώ γίνεται μια εκτεταμένη αναφορά στον Ντεριντά και την θέση του για την «απροϋπόθετη φιλοξενία». Παρότι ο ΓΠ βυθίζεται στις πηγές με εκτεταμένα αποσπάσματα δεν γίνονται νύξεις ή αναφορές για τις οξείες διαφωνίες που αναδύονται εντός αριστεράς για τους προαναφερθέντες. Ενδεικτικά να αναφέρουμε η πρόσφατη προσέγγιση των εμβληματικών Αλτουσεριανών «Θέσεων»με το ΚΚΕ, η αμηχανία που προκαλούν προτάγματα του Μπαντιού ( δυσπιστία προς τις εκλογές ,απόρριψη της πολιτικής οικονομίας, επαναστατική αλλαγή εννοούμενη ως θαύμα-συμβάν, συνειδησιακές αλλαγές ως θεολογική μετάλλαξη κλπ) ενώ για τον Ντεριντά χρειάζεται μια πολύ διασταλτική ανάγνωση για να ενταχθεί σε ένα Μαρξοξενές ρεύμα ή ακόμα σε μια τυπική αριστερά.

Ειδικά για τον Ντεριντά ο ΓΠ προχωρεί σε μια πολύ αμφίβολη συσχέτιση: ταυτίζει την «απροϋπόθετη φιλοξενία» με μια πολιτική ανοικτών συνόρων. Περαιτέρω θεωρεί πως η τρέχουσα διακυβέρνηση εφαρμόζει μια τέτοια πολιτική.

Όσον  αφορά την «απροϋπόθετη φιλοξενία» ο ίδιος ο Ντεριντά έχει αναφέρει :

«Η μετάβαση από την καθαρή φιλοξενία στο δίκαιο και την πολιτική είναι καθαρή διαστροφή , εφ’ όσον εδώ θέτει κανείς κάποιες προϋποθέσεις και, συνεπώς πρόκειται για μια έκκληση για το τελειοποιήσιμο ,για την δυνατότητα να βελτιώνονται αδιάληπτα ,επ’ άπειρον, οι καθορισμοί, οι ορισμοί ,της οικογενειακής, τοπικής, εθνικής διεθνούς νομοθεσίας. Κατά συνέπεια η φιλοξενία είναι άμεσα διαστρέψιμη και τελειοποίησιμη. δεν υπάρχει πρότυπο φιλοξενίας αλλά μόνο διαδικασίες που πάντοτε βρίσκονται σε κατάσταση διαστροφής και βελτίωσης , καθώς η ίδια η βελτίωση ενέχει κινδύνους διαστροφής.» ( J.Derrida.Πέραν του Κοσμοπολιτισμού.σ 48).

Δεν χρειάζεται δα και μεγάλη οξυδέρκεια για να μην κατανοήσουμε πως η τρέχουσα διακυβέρνηση, εφάρμοσε μια πολιτική ανοικτών συνόρων σε συνεννόηση με την Γερμανία το καλοκαίρι του 2015, και αμέσως μετά «έκλεισε» τα σύνορα με αντάλλαγμα την χρηματοδότηση των δομών φιλοξενίας, μερικές από τις οποίες διατηρεί συνειδητά στο κατώτερο επίπεδο ανθρωπιστικής αντιμετώπισης ακριβώς για να σηματοδοτήσει την άρνηση οποιασδήποτε  «απροϋπόθετης φιλοξενίας»

Στο βιβλίο του ΓΠ έχει κεντρική σημασία η έννοια της «ανοησίας» η οποία κοσμεί τον υπότιτλο.

Η «ανοησία» όντως αναδύεται από υποστηρικτές της τρέχουσας διαχείρισης , όχι όμως ως περαιτέρω εμβάθυνση κανενός μαρξισμού ή Γαλλικού μεταμοντερνισμού, αλλά ως καθαρή σοφιστεία με αστήρικτους ισχυρισμούς και λογικές ασυνέπειες (πηγή). Δηλαδή η «ανοησία» δεν είναι η ουσία μιας υποτιθέμενης αριστεράς αλλά μια τεχνική διατήρησης της εξουσίας ( εντός τριών εβδομάδων είδαμε τον Κουρουπλή με τον Αμβρόσιο και την Αυγή να διανέμει Λένιν) που για διασωθεί  κινείται  προς το κέντρο. Ο Α.Μεταξόπουλος ( του οποίου δυστυχώς ο βίος επικαθορίζει αρνητικά το έργο του) ως αριστερός «αντιμεταμοντέρνος» «Κονδυλιστής» ( δηλαδή εκτός της τοπολογίας του Γ.Π) έχει σημειώσει: «τα κόμματα όλου του φάσματος , πλην της σκληροπυρηνικής  δεξιάς και της άκρας επαναστατικής αριστεράς  διέπονται από την ιδεολογία πολυκαταστήματος» (Α.Μεταξόπουλος: Αυτοσυντήρηση-Πόλεμος-Πολιτική σ486)

Το εγχείρημα του ΓΠ φαίνεται τελικά να είναι αντίστροφο από αυτό που καταστατικά τοποθετεί. Στην ουσία ξεκινά από την δυσπραγία του Ελληνικής περίπτωσης για να την τεκμηριώσει εκ των υστέρων στον Μαρξισμό και τις παραφυάδες του. Σε αυτό ταυτίζεται απολύτως με τους «αριστερούς» συναδέλφους του οι οποίοι έχουν βρει το πρόβλημα της Ελληνικής περίπτωσης στον «νεοφιλελευθερισμό» ακόμα και στον Κ.Αρβανιτόπουλο.

Για την μεθοδολογική επάρκεια της «Εξουσιαστικής Αριστεράς» αξίζει να αναγερθεί η συμβολή του Π.Λέκκα ( Αφαίρεση και Εμπειρία) .Ο ΠΛ εξηγεί πως « όλες οι ιδεολογίες της νεωτερικότητας από την προοδευτική ως την πιο αντιδραστική ( όποιο περιεχόμενο και αν επιλέγουμε να δώσουμε στα επίθετα αυτά) συμπυκνώνουν στο εσωτερικό τους την αναδιάταξη του μίγματος αφαίρεσης και εμπειρίας υπέρ του πρώτου στοιχείου» σ12. Ακόμα διατυπώνει το ταξινομική σχήμα θέτοντας την πολιτική του σκεπτικισμού και την πολιτική της πίστης. « Η πρώτη απορρέει από την εμπειρία και την παράδοση, έχει επίγνωση των ορίων και δυνατοτήτων της πολιτικής δράσης , δεν βασίζεται σε κανένα γενικό ή αφηρημένο σχέδιο και δεν επιδιώκει την επίτευξη της τελειότητας -κοντολογίς πρόκειται για μια εμπειρική , ρεαλιστική περιορισμένων αξιώσεων και φιλοδοξιών αντίληψη της πολιτικής. Αντιθέτως η πολιτική της πίστης αποβλέπει στην πραγμάτωση γενικών αρχών αδιαφορώντας για τις άμεσες συνέπειες  με άλλα λόγια πρόκειται για μια αφηρημένη ιδεαλιστική  μεγάλων αξιώσεων και φιλοδοξιών πολιτικής. σ.18.

Ο ΓΠ αντιμετωπίζει μια διαχείριση του ρεαλιστικού επιλέγοντας να την κρίνει ως πολιτική των μεγάλων αξιώσεων γιατί έτσι προφανώς την αποδομεί πιο εύκολα.

Είναι όμως ενδιαφέρον πως ο ΓΠ στον επίλογο του βιβλίο του αντιλαμβάνεται την μερικότητα πού έχει η μονοδιάστατη αφετηρία της κριτικής του, αλλά έχει διατυπώσει ήδη μια ολιστική κριτική. Γράφει ο ΓΠ:

«Η επίκληση της ιδεολογικής ηγεμονίας της Αριστεράς δεν υποδηλώνει η μεταπολιτευτική κοινωνία μελέτησε τον κλασσικό μαρξισμό και διαμόρφωσε επαναστατική συνείδηση. Εάν αυτό συνέβαινε ,τότε αφ’ ενός αυτή η ηγεμονία θα αποτελούσε γνήσια έκφραση της κοινωνίας και αφ’ ετέρου , επειδή ο κλασσικός μαρξισμός πέρα από τις αδυναμίες του , διακρίνεται από συγκρότηση  και σοβαρότητα , τα δύο αυτά γνωρίσματα θα ήταν παρόντα και δεσπόζοντα στο πολιτικό και κοινωνικό πεδίο». «Η κοινωνία διαβρώθηκε από ένα κράμα μαρξογενών, λαϊκίστικών αντιλήψεων που είναι πρωτίστως ασόβαρο και, βεβαίως πιο αντιφατικό από το πρωτότυπο». σ.299.

Με άλλα λόγια , για τον ΓΠ, η Ελληνική περίπτωση είναι μια αβαθής ασόβαρη αφομοίωση μιας ασυνεπούς και «ανόητης» θεωρίας . Ακολουθώντας την γραμμή σκέψης του ΓΠ θα λέγαμε πως το μείζον δεν είναι η ασυνέπεια της υποτιθέμενης αρχικής θεωρίας αλλά οι ενδογενείς μηχανισμοί περαιτέρω διαστρέβλωσης , διάχυσης όποιας θεωρίας και του φιλελευθερισμού συμπεριλαμβανομένου.

Info : Γ.Ν.Πολίτης : Εξουσιαστική Αριστερά

Με τον Παναγιώτη Κατηφέ στην Κοκκινιά

Οι πολλαπλές εκλογές του Μαΐου γίνονται σε μια περίοδο κρίσης και ανακατατάξεων.

Οι δημοτικές εκλογές , όμως , έχουν μια ιδιομορφία. Οι σταθμίσεις γίνονται ανάλογα με τα βιώματα , τις αναμνήσεις και τις εμπειρίες που ο καθένας βιώνει στον δήμο του.

Όπως μεγάλος αριθμός πολιτών, ο τόπος κατοικίας μου  δεν συμπίπτει με τον Δήμο εκλογικών δικαιωμάτων , ενώ ο τόπος αναφοράς και πρωτοβουλιών   είναι ο ενιαίος χώρος Νίκαιας -Κορυδαλλού. Παρότι τυπικά δημότης Κορυδαλλού και στο μέτρο του δυνατού πολίτης του, η Κοκκινιά παραμένει γενέθλιος τόπος : τα πρώτα επτά χρόνια της παιδικής ηλικίας, τέσσερις τάξεις του Δημοτικού, τρία τελευταία  χρόνια του εξατάξιου Γυμνασίου τα έζησα στην Κοκκινιά.

Η Κοκκινιά συνδέεται οργανικά με την ιστορική Αριστερά και το ΚΚΕΈτσι αναπόδραστα η ιστορία της  οικογενειακής ζωής έχει ανάλογες συσχετίσεις . Η παλιά μονοκατοικία στο Κουτσουκάρι έκρυψε τους Επονίτες και  ο Ν.Κεπέσης ιστορικό στέλεχος του ΚΚΕ φιλοξενήθηκε σε δύσκολες περιόδους. Ο ιστορικός χώρος της Μάντρας ,όσο ήταν κρυμμένος στο ιστορικό μισοσκόταδο ως βιοτεχνικός χώρος ,φιλοξένησε τη μικρή οικογενειακή βιοτεχνία μετά το Μπλόκο. Πολύ αργότερα ο Ριζοσπάστης χωρίς κανενός είδους συνεννόηση ,ασχολήθηκε με τις λογοτεχνικές μου ανησυχίες ( εδώ)

Δεν ασπάζομαι τις όλες τις θέσεις του ΚΚΕ.

Ωστόσο δεν μπορώ  να αγνοήσω την συνέπεια λόγων και έργων. Ειδικότερα στην περιοχή παραμένει ο μοναδικός χώρος που μπορεί να αποτελέσει ανάχωμα στην εγκληματική συμμορία που με τον μανδύα πολιτικού κόμματος έχει ενισχυθεί στην Κοκκινιά. Ταυτόχρονα σε ένα περιβάλλον αδιανόητων ,εκκεντρικών ρευστοποιήσεων και ανακατατάξεων στα δημοτικά πράγματα , παραμένει μια σταθερή φωνή ηθικού ελέγχου.

Έτσι σαν παλιός Κοκκινιώτης, με συγκεκριμένες αναφορές δεν έχω άλλη επιλογή παρά να υποστηρίξω τον Παναγιώτη Κατηφέ για την Δημαρχία της Νίκαιας.

Γνώρισα τον Παναγιώτη στο φιλόξενο Αντάμωμα και μοιραζόμαστε μαζί της αγωνίες της ιστορικής Προοδευτικής. Μόνο τυπικοί λόγοι με εμποδίζουν να συμμετάσχω στο ψηφοδέλτιο της Λαικής Συσπείρωσης, ωστόσο στο μέτρο του δυνατού θα συμμετάσχω στην προσπάθεια του.

18/4/2019

Γ.Παγιασλής