Σημιτισμός ώριμος ή συμπονετικός και τοξικά ανάλογα

Η εμφάνιση του Σημίτη στη δίκη Τσοχατζόπουλου συνόψισε την διακυβέρνηση του: ο  πρώην πρωθυπουργός επικαλέστηκε ένα τυπικό όριο ευθυνών και απέδωσε τον εκτροχιασμό του υπουργού του στην ηθική του ποιότητα.

Η περίοδος του Σημίτη καθορίζεται από την ονομασία "εκσυγχρονισμός" .Η ονομασία σηματοδοτεί  κυβερνητικές πρακτικές, συλλογικές προσδοκίες, μεταβολές σε οικονομικούς δείκτες. Εκ των υστέρων οι οικονομικοί δείκτες απεδείχθησαν θετικοί αλλά εύθραυστοι, οι κυβερνητικές πρακτικές  αμφισβητήσιμες αλλά οι συλλογικές προσδοκίες παραμένουν οι ίδιες.

Την τελευταία τριακονταετία εντός του κοινωνικού σχηματισμού αναδύθηκε μια διακριτή στοιβάδα. Αυτή κινείται  στο ρευστό μέσο της εισοδηματικής κλίμακας, διαθέτει  υψηλό τυπικό μορφωτικό επίπεδο , συμβολοποιείται με εργασιακό στίγμα του λευκού  κολάρου , και ευρίσκεται σε οργανική επαφή με τα δυτικο-ευρωπαϊκά γίγνεσθαι. Η στοιβάδα εκδηλώνει  μια ενδότερη ψυχική παρόρμηση για ένα κοινωνικό -πολιτικό βίο "Ευρωπαϊκό".

Η στοιβάδα αυτή θεώρησε τον Σημίτη ως καταλύτη που πραγματώνει αυτή τη ψυχική ενόρμηση.

Η περίοδος Σημίτη σηματοδοτεί το ασταθές σημείο ισορροπίας όπου η ψυχική συλλογική ροπή του συγκεκριμένου ρεύματος απογειωμένη  από τα υλικά δεδομένα της συγκυρίας της προσπάθησε να "ελξει"  την υπόλοιπη κοινωνία προς το λεγόμενο ευρωπαϊκό όραμα. Η ιδεολογική προσπάθεια είχε μερικά επιτεύγματα αλλά η περιρρέουσα  υλικότητα ήταν αμείλικτη. Το ιδεολογικό ψυχικό στίγμα του Ευρωπαϊσμού διέθετε μια ισχνή υλική βάση «παραγωγικής αριστείας»  και επομένως δεν είχε οργανικούς διανοούμενους από το χώρο των ανταγωνιστικών διεθνώς εμπορεύσιμων αγαθών . Το ρεύμα εκδηλωνόταν με την εξής παράδοξη έως κωμικοτραγική μορφή : φυσικοί εκπρόσωποι της απασχόλησης στο στενό ή ευρύτερο τομέα, υπερθεμάτιζαν υπέρ ενός υγιούς φιλελευθερισμού με πρωταγωνιστή τον εξωστρεφή ιδιωτικό τομέα , ο οποίος όμως ήταν λυμφατικός. Κατά βάθος ο «εκσυγχρονισμός»  εξέφραζε την αγωνία των προνομιούχων του δημοσίου που κατάλαβαν έγκαιρα πως τα προνόμια τους ήταν αβέβαια χωρίς την σταθερή χρηματοδότηση από ένα ανταγωνιστικό ιδιωτικό τομέα. Το ρεύμα ήταν  σε αντίθεση με τους αρχαϊκούς πόλους των απασχολουμένων του Δημοσίου οι οποίοι θεωρούσαν τις αμοιβές τους ως μονοσήμαντο επακόλουθο της κλασσικής έντασης εντός του δίπολου «Κεφάλαιο-Εργασία».  

Κατανοούμε έτσι το αιωρούμενο του Σημιτικού εγχειρήματος. Η αιώρηση αυτή εκδηλώνεται άριστα με την συνύπαρξη Σημίτη Τσοζατζόπουλου στο δικαστήριο. Ο λυμφατικός παραγωγικός εξαιρετισμός άφηνε κενά στην πολιτική στελέχωση , τα οποία καλύφθηκαν από διάφορες φυλές του κρατικο-κομματικού πλέγματος. Η σχετική διόγκωση του τοξικού σκατολογικού ρεύματος της διαφθοράς φαίνεται τόσο φυσιολογική εκ των υστέρων.

Το ερώτημα όμως είναι τι απέγινε οντολογικά το ρεύμα  πίσω από την ονομασία «εκσυγχρονισμός»

Υποστηρίζω πως το ρεύμα κυριαρχεί μόνο που ευρίσκεται διασπασμένο σε δύο αντιθετικούς σχηματισμούς: το Ποτάμι και την ηγεσία Τσίπρα

Το Ποτάμι εκφράζει τον Σημιτισμό στην ώριμη, στοχαστική μορφή του . Κρατεί αλώβητα τα «οράματα» αλλά μέσω της κωδικοποίησης του «νέου κόμματος» κρατά αποστάσεις από την εμμενή διαφθορά. Τα κοινωνιολογικά χαρακτηριστικά είναι τα ίδια: λευκό κολάρο συντριπτικά εντός ή πέριξ του κράτους και  ενσυναίσθηση της αδυναμίας να χρηματοδοτηθεί ένα «ελληνικό ευρωπαϊκό κράτος» .

Η ηγεσία Τσίπρα εκφράζει τον Σημιτισμό στην συμπονετική μορφή του. Με τέτοια φαινόμενα φτώχειας είναι αδύνατο να επανεκκινηθεί το όραμα του 96:  Προτεραιότητα λοιπόν στην «ανθρωπιστική κρίση» για να υπάρξει η «παραγωγική ανασυγκρότηση» δηλαδή η μετωνυμία του «εκσυγχρονισμού» . Και εδώ το λευκό κολάρο του δημοσίου επικρατεί ,η δε γνώση για την αδυναμία του να χρηματοδοτηθεί προσβλέπει  σε ένα υγιή κρατισμό μέσω ηθικών κρατικών επιχειρήσεων.

Μεταξύ «ώριμου» και «συμπονετικού» σημιτισμού οι διαφορές είναι υπαρκτές αλλά είναι διαφορές ενδορευματικές .

Ο συμπονετικός σημιτισμός δεν μπορεί να εκκινήσει το project του χωρίς την αρωγή του ώριμου. Ο σημιτισμός όπως αναλύθηκε είναι μειοψηφικός πραγματολογικά και λειτουργικά. Δεν μπορεί να υπάρξει ως καθολικό λαϊκό εμμενές ρεύμα , αλλά ως ηγεμονία επί  των ρευστών πληβειακών  διαθέσεων.

  

Η αντίφαση του συμπονετικού είναι ότι η λογική του για ένα  υγιή κρατισμό ,τον οδηγεί αναπόδραστα στην κρατικοποίηση του, καθώς οποιαδήποτε διεύρυνση μιας κρατικής επιχειρηματικότητας απαιτεί ανάλογη στελέχωση.   Η λογική συνεπαγωγή είναι πως για να εξασφαλιστεί η «υγεία» και η «ηθική» καλό είναι να στελεχώσουμε τον νέο κρατισμό με όσους ξέρουμε δηλαδή «εμάς». Ο συμπονετικός σημιτισμός οδεύει αναπόδραστα στην κομματικοποίηση του κράτους ακόμη και εναντίον των διακηρύξεων του. Για να αποφύγει τα κενά της κρατικής διαχείρισης , αυτά που δημιούργησαν  τον Τσοχατζόπουλο, είναι αναγκασμένος να βασιστεί στους δικούς του «ηθικούς».

Είναι ενδιαφέρουσα η ρήξη των ρευμάτων για το θέμα της παιδείας. Η άγαρμπη πρωτοβουλία Μπαλτά έγινε «στο πόδι» ακριβώς γιατί από το βασικό πρόταγμα της οικονομίας του υγιούς κρατισμού εξαφανίστηκε δια μαγείας η αποστροφή προς τις ιδιωτικοποιήσεις.. Είναι σαφές ο συμπονετικός σημιτισμός αφ’ ενός μεν ενέδωσε στις πιέσεις συνδικαλιστικών εσωστρεφών  lobbies a la 80's και διέλυσε σε μια εβδομάδα θεσμικές τακτοποιήσεις μιας δεκαετίας  αφ’ ετέρου είχε ανάγκη να αμβλύνει τις εντυπώσεις για τον ενταφιασμό και την μουμιοποίηση των προταγμάτων για την καταστροφή που επιφέρουν οι ιδιωτικοποιήσεις.

Εντός των στελεχιακών τακτοποιήσεων και προσδοκιών χρειαζόταν ένας αντιπερισπασμός. Μάλλον πέτυχε γιατί  το θέμα δεν γίνεται επίδικο μιας κοινωνικής συζήτησης. Τα πάντα διακινούνται , σε τελευταία ανάλυση, ως εσωτερική διαμάχη ακαδημαϊκών ομάδων. Αν αποδεχτούμε την γνωμάτευση ότι οι νέες ρυθμίσεις εκφράζουν μια επιστροφή σε ένα κομματικοποιημένο εσωστρεφές πανεπιστήμιο βλέπουμε ότι το αίτημα για το αποκομματικοποιημένο εξωστρεφές πανεπιστήμιο δεν είχε βρει οργανικούς συμμάχους από τον χώρο της  εξωστρεφούς  οικονομίας. Τα λειτουργικά κενά της νεοελληνικής ολότητας είναι τόσο ορατά.

Οι προσεχείς εβδομάδες είναι οριακές για τον συμπονετικό σημιτισμό.  Το μέλλον του είναι μόνο στην προσέγγιση του με τον άλλο κλάδο του ρεύματος. Ο διαρκής μετεωρισμός του έφτασε στα όρια. Αν και δεν κινδυνεύει  από μια προφανή κοπρώδη  διαφθορά ,κινδυνεύει να καταρρεύσει από την αδυναμία του  να χρηματοδοτηθεί τελείως πριν καν προλάβει να εκκινήσει την «παραγωγική ανασυγκρότηση» που θα εξασφαλίσει τους όρους επιβίωσης του.

Ο ώριμος σημιτισμός έχει προσφέρει εδώ και καιρό χέρι βοηθείας. Αν οι συμπονετικοί δεν το δράξουν, τότε το νεοελληνικό project ενός εκσυγχρονισμού (συριζαική argot: ανασυγκρότηση) σε συνθήκες λυμφατικής ή ασύμμετρης αστικής εξωστρέφειας θα ενταφιαστεί και την θέση του θα λάβουν νεοπαγείς αυταρχισμοί και τα τσοζατζοπουλικά ανάλογα. Ο τοξικός χαμερπής τσοχατζόπουλος δεν είναι μια ηθική εξαίρεση είναι σύμπτωμα κενών και ελλειμμάτων του εσωτερικού οθωμανισμού της ευραπαικοφανούς κοινωνίας. Αυτά τα κενά υπάρχουν και ίσως διογκώνονται σήμερα. Χωρίς την αυταπάτη του σημιτισμού στις διάφορες εκδοχές  η πραγματική ρεαλιστική Ελλάδα του 2015 είναι επικίνδυνα αποκρουστική.Η εξωστρεφής ιδιωτική οικονομία είναι ασθενής αλλά χωρίς την αυταπάτη του σημιτισμού θα γίνει ιστορικό απολίθωμα. Ο σημιτισμός είναι μια καλοδεχούμενη θετική απάτη και αν τα ρεύματα του ενωθούν έχουμε μερικές λίγες ελάχιστες ελπίδες.