Πέραν του "καλού" και του "κακού". Ο κίνδυνος του copy paste Ερντογανισμού

 

 

 

 

 

Η περίοδος μετά το τριπλό συμβάν ( δημοψήφισμα ,  capital controls,  συμφωνία ) διαφαίνεται σκοτεινή. Η «επιτυχία» της κυβέρνησης να σοκάρει την οικονομία , να την  οδηγήσει σε χαμηλότερο επίπεδο με δυσμενέστερες προοπτικές διογκώνει ταυτόχρονα το συναίσθημα ανικανότητας που διακατέχει την κοινωνία. Μετά από πέντε χρόνια διαχείρισης της κρίσης με διάφορα πρόσημα φαίνεται η αναλυτική και εκτελεστική ανικανότητα των αρμόδιων διαχειριστών. Ο Γαπ δεν μπόρεσε να οργανώσει καν τη δική του άποψη για την  διαχείριση της κρίσης, ο Σαμαράς επέτυχε μακροοικονομικές αντιστροφές   τις οποίες δεν μπόρεσε να περατώσει και να μετατρέψει σε στοιχειώδη πολιτική υποστήριξη , ενώ ο Τσίπρας επένδυσε την αποτυχία του με την πιο παρηγορητική συμπονετική ρητορεία. Είναι οξύμωρο αλλά ο πρώτος που προσπάθησε να δώσει συμπονετική εξήγηση μιας πολιτικής πράξης ήταν ο Γλύξμπουργκ. Επικαλέστηκε πόσο θλιμμένος ήταν στην φωτογραφία με τους Απριλιανούς για να εξηγήσει την δύσθυμη προσχώρηση του. 

Οι πολιτικές ελίτ εμφανίζουν σημάδια εκτελεστικής παράλυσης όχι μόνο συγκρινόμενες με τις ιστορικές ανάγκες της εποχής αλλά κυρίως απέναντι στις δικές τους αυτοδεσμεύσεις. Έχουμε ασθμαίνοντα εκσυγχρονισμό, ατελή συντηρητική διαχείριση και  μια αριστερόφωνη πλήρη υπαναχώρηση.

Με την κυβέρνηση σε αμηχανία, τις κρατικές δομές να τρεκλίζουν, με το αίσθημα της ανικανότητας παντού, η κοινωνία μπορεί να βρεθεί σε περαιτέρω αποσάθρωση. Στην προηγούμενη περίοδο υο κοινωνικό κεφάλαιο αποδείχθηκε μεγαλύτερο του αναμενόμενου και αναχαίτισε σε ένα βαθμό μια διευρυμένη πτώση. Ωστόσο παραμένει αίνιγμα κατά πόσο η κοινωνική αλληλεγγύη εκτός του λεγόμενου «κοινωνικού κράτους» μπορεί να αντέξει το νέο σοκ.

Εδώ και μερικές εβδομάδες η κυβερνητική αφήγηση ρέπει προς την πιο αντιπολιτική ηθικολογία : το τεκμήριο της «επιτυχίας» είναι οι αγαθές προθέσεις, ο κατατεθειμένος μόχθος στις διαπραγματεύσεις. Τα αποτελέσματα έχουν δευτερεύουσα σημασία καθώς αυτά φωτίζονται από τον υπέρτερο ηθικό εξοπλισμό. Το τρίτο μνημόνιο καθίσταται το απόλυτο πολιτικό πρόγραμμα λιτότητας με την ισχυρότερη ηθική επιβεβαίωση.

Η ανυπόφορη κυβερνητική ηθικολογία κινδυνεύει να δημιουργήσει μια νέα ασύμμετρη συναίνεση : Ας ψάξουμε τους νέους ηθικούς κυβερνήτες. Επαναφέρονται δια της πλαγίας  οι φρικαλέες προκείμενες του φασιστικού προτάγματος: ελλείψει πολιτικών ταξινομήσεων το μοναδικό επίδικο είναι η καλή προαίρεση των κυβερνητών ,ας αναζητήσουμε τους νέους «αμόλυντους».

Η εκτραχηλισμένη κυβερνητική ηθικολογία διαμορφώνει και άλλους κινδύνους

Σε συνθήκες παρατεταμένης δυσπραγίας η ενεργός αλληλεγγύη , η πραγματοποιημένη ηθική προσταγή είναι το μοναδικό αντίβαρο. Όταν ο πολιτικά κυρίαρχος στοιχειοθετεί την ηγεμονία του στην επαναλαμβανόμενη μοραλιστική υπεροχή , όταν τελικά αντιμετωπίζει το πρόβλημα ΤΙΝΑ ( there is no alternative) μέσω μιας εκτροπής του πολιτικού επίδικου στην περιοχή της ηθικολογίας , οδηγεί σε ένα «υποβιβασμό»  του πεδίου του πολιτικού ανταγωνισμού. Η αδυναμία να οριοθετηθεί πολιτικά η ασκούμενη πολιτική , η υπεκφυγή μέσω της «ηθικής καθαρότητας» τελικά θα συμπτύξει το πολιτικό με το κοινωνικό. Αυτή η σύμπτυξη είναι ο πυρήνας του Πολιτικού Ισλάμ. Η δυναμική του Τσίπρα τον οδηγεί στον πρώιμο Ερντογανισμό όπου ο ηγέτης δρα πολιτικά ως ηγέτης ενός πληβειακού ηθικού ρεύματος. Όμως ο Ερντογάν είχε και μια συγκροτημένη ιδεολογική στοίχιση  πολύ πριν επιχειρήσει το σχέδιο του (πηγή). Στην περίπτωση Τσίπρα η διαχείριση ενός υπαρκτού ή φαντασιακού εκσυγχρονισμού γίνεται κυριολεκτικά εν κενώ.

Η σύσταση του Μπαλτά να προσφέρει το κόμμα του Συριζα νερά στους πάσχοντες στις ουρές , υποδηλώνει ακριβώς αυτή την «έκπτωση» του πολιτικού στο κοινωνικό και προσπαθεί να προβάλει την ονομαστική ηθική ως καθολικό κομματικό πρόταγμα. Όσο η διαχείριση του τρίτου μνημονίου δεν γίνεται μέσω μιας πολιτικής διαδικασίας αυτοκριτικής των θεμελιωδών της Συριζαικής υπόσχεσης , τόσο ρέπει προς ένα πολιτικό αταβισμό ο οποίος δεν είναι εκτός των υποσχέσεων της κοινωνίας (πηγή).

Κινδυνεύουμε να μετατραπεί η τρέχουσα ηγεμονία Τσίπρα σε μια πολιτική καθίζηση, όπου τελικά γίνεται ένας πόλεμος «καλού» «κακού». Με την έννοια αυτή η «πολιτικοποίηση» που προσφέρουν οι αντιρρησίες του Συριζα είναι σημαντική προσφορά στη δημοκρατία. Επαναφέρουν την πολιτική σε ένα ρεύμα το οποίο σχηματίζεται δυναμικά ως καινοφανής Ερντογανισμός ala Ελληνικά . Ο Ερντογανισμός δεν τα πήγε άσχημα , όμως επειδή οι αντιγραφές πάντα αποτυγχάνουν καλό είναι να μην μας συμβεί.