Hollywood Critical Theory : 1-0

 

 

Tο τελευταίο Mission Impossible (πηγή) βασίζεται σε ένα γνωστό μοτίβο : οι μυστικές υπηρεσίες έχουν ανεξέλεγκτες εστίες οι οποίες αυτονομούνται απολύτως. Οι αυτόνομοι πόλοι διαθέτουν χρηματικούς πόρους, τεχνολογία και υποκαθιστούν τους άλλοτε κλασσικούς «κακούς» («παραπέτασμα», παρανοϊκοί ιδιώτες κλπ) .O Ethan Hunt - Tom Cruise όπως παλαιότερα  ο Bourne –Matt Damon  (πηγή) ευρίσκονται σε μια ασφυκτική παγίδα καθώς ευρίσκονται αντιμέτωποι με την επίσημη Cia αλλά και τις αυτόνομες μυστικές καινοφανείς δομές. Η αλλαγή της φυσιογνωμίας του «κακού» δεν είναι απλή: από τον απόλυτο εξωτερικό εχθρό ευρισκόμαστε με στον εσωτερικό κίνδυνο ο οποίος προκύπτει ως κληρονομική ασθένεια ή  ως καρκινική μετάλλαξη. Με  το γνωστό  χονδροειδή ,σχεδόν αφελή τρόπο η Cia περιγράφεται μονίμως  ως μια δυνητική πηγή ανωμαλίας όπου διαρκώς ελλοχεύει ο κίνδυνος τεράστιων εκτροπών.

Μεταξύ του   Ethan Hunt - Tom Cruise και του Bourne –Matt Damon υπάρχει  μια διαφορά: Ο Crusie  είναι απομονωμένος αλλά κυρίαρχος διαθέτει πόρους και έχει διαρκείς επαφές με μια ομάδα εμπιστοσύνης. Ο  Matt Damon είναι κυριολεκτικά εξουθενωμένος και μόνος . Δεν έχει μνήμη, έχει λιγότερους πόρους και είναι κυριολεκτικά απομονωμένος. Με όρους κοινωνιολογίας ο ένας είναι ένα «στέλεχος» και ο άλλος «εργάτης». Ο Ethan προκαλεί μια ηθική επαναφορά στην «υπηρεσία» καθώς τελικά είναι αλώβητος αλλά ο Bourne ευρίσκεται σε ένα διαρκή πόλεμο καθώς η ψυχική του κατάσταση ο βίος του έχουν πληγεί ανεπανόρθωτα. Ο ένας είναι αδικημένος Manager o άλλος θύμα «εργατικού» ατυχήματος με ανήκεστο βλάβη

Η διαφορά Ethan – Bourne έχει την ρίζα της στο εξήντα. Τότε ο James Bond του  Connery καθιερώθηκε  ως  ιδανική φιγούρα ,εμφανίζεται ο Michael Caine στον «Φάκελο Ipcress» (πηγή). Εδώ ο πράκτορας είναι αδύνατος εξαρτημένος ,ένας looser θύμα των μυστικών υπηρεσιών. Σε ένα μοναδικό σκοτεινό κινηματογραφικό κόσμο τύπου Κάφκα σκιαγραφήθηκε ο πρώτος πράκτορας -«εργάτης» θύμα μιας εσωτερικής ίντριγκας του «συστήματος».

Με κάποιο τρόπο η ανάδυση των δυναμικών αυτονόμησης, της διόγκωσης μιας πτυχής από ένα πολύπτυχο , της καρκινικής εξάπλωσης  , όλη αυτή η μορφολογία του εσωτερικού πολλαπλασιασμού αντιστοιχεί σε επίκαιρες συζητήσεις της συγκυρίας. Με κάποιο τρόπο η ρουτίνα της αδράνειας παραπέμπει στον διπολικό κόσμο του Bond με τους προφανείς κακούς «εκτός» , ενώ προφανώς κινούμαστε σε μορφολογίες ενδόρρηξης , ενδοσυστημικών ρηγμάτων  «εντός».

Ο S.Zizek δημοσίευσε ένα άρθρο για τη συγκυρία (πηγή). Η μετάφραση του δημοσιεύθηκε στην Εποχή.

Παρότι ο Zizek εμφανίζεται ως εισηγητής των πιο ανοικτών αναγνώσεων της κριτικής θεωρίας , επιχειρώντας να δικαιολογήσει την αναμενόμενη Συριζαική  προσχώρηση  , επαναφέρει τη συζήτηση με τα εργαλεία ενός μαρξισμού ala Dia- Mat. Αντί να εμπλακεί στη δυσκολία ερμηνείας μιας εσωτερικής ανάδυσης καταφεύγει στην ευκολία του διπολικού σύμπαντος. Αντί να ομολογήσει πως η καταγωγή , η συγκρότηση και η ιδεολογία των κυρίαρχων υπομάδων που οριζοντίως συναρμόζονται στο κρατικό-κομματικό πλέγμα όρισαν τελικά την εθνική συναίνεση της υπογραφής πλάθει μια γραμμική εξήγηση από την παράδοση της γ διεθνούς. Ο «λαϊκός – εργατικός» Συριζα συγκρούεται με τον παγκόσμιο καπιταλισμό , συμβιβάζεται προσωρινά ,ανασαίνει και θα αντεπιτεθεί οσονούπω.

Για την τεκμηρίωση της άποψης του επιστρατεύεται ένα ψεύδος ολκής το οποίο ούτε η Εστία θα τολμούσε να εκστομίσει. Σύμφωνα με τον Slavoj στην Ελλάδα έχουμε ένα στρατό 2 εκατομμυρίων ( !!)  δημοσίων υπαλλήλων ο οποίος το τελευταίο επτάμηνο σαμποτάρισε , εν είδει , λευκής αντεπανάστασης ένα λαϊκό-προλεταριακό ρεύμα στην κυβέρνηση. Γράφεται :

Why? Because Greece was obviously not prepared for the brutal pressure from the EU—and next time, it must be. Until now, the Syriza government has operated without really controlling the state apparatus, with its 2 million employees.(πηγή)

Το πρόβλημα προφανώς δεν είναι το σόφισμα του Ζιζεκ.

Με κάποιο παράδοξο τρόπο το Χόλυγουντ είναι πιο πολιτικό από τον κριτικό φιλόσοφο.

Πιο έγκαιρα μετατόπισε τον προβληματισμό του από την διαμάχη «καλού-κακού», «έσω-έξω»  στη διερεύνηση του εσωτερικού αναπολλαπλασιασμού: η σύγχρονη πλοκή δεν μπορεί να εξαντληθεί στην ανάλυση δύο εξωτερικών πόλων αλλά στην κατανόηση των εσωτερικών κόμβων που αναδύονται και δημιουργούν ένα πολύπτυχο εξουσιών και επιλογών. Τα τεκταινόμενα του τελευταίου δίμηνου ορίζονται κυρίως από το πώς ένα πλέγμα διευθετήσεων και συμφερόντων βαθιά εντός του κυρίαρχου σχηματισμού αναδιατάσσεται (πηγή)  και νομιμοποιεί ηθικά εκσυγχρονιστικές αλλαγές τις οποίες οι ενδογενείς δυνάμεις δεν είχαν το δυναμικό να περατώσουν. Δεν έχουμε ένα  εμμενώς «αριστερό» ρεύμα που «συμβιβάζεται» αλλά αντιστρόφως μια ασθμαίνουσα νομιμοποίηση ενός αναγκαίου εκσυγχρονισμού από φορείς που συμμετέχουν ήδη στον  κατακερματισμό . Τα συμφέροντα αυτά σωρεύονται πέριξ των ευρωπαϊκών κονδυλίων  και απλώς ονοματίζουν ως «αριστερά» μια ρητορεία καλών προθέσεων η οποία εξευγενίζει τους καταναγκασμούς.

Αν αναλύαμε τη συγκυρία με όρους κριτικής αποτίμησης ενός ενεστώτος καπιταλισμού, τότε δεν έχουμε κανενός είδους «αριστερή-αντικαπιταλιστική» προώθηση αλλά αντίστροφα έχουμε περαιτέρω ηθική νομιμοποίηση του ενεστώτος μέσα ενός «πένθους» των «καθαρών».

Tom Cruise Zizek σημειώσατε ένα