Γιατί Λάσλο;

 

 

Ανακάλυψα τον Λασλο Κρασναχορκάι όταν διάβασα το «Πόλεμος και Πόλεμος» το 2015 και ενθουσιάστηκα. Ένας μοναδικός μακροπερίοδος λόγος ( με παραγράφους των πενήντα έως εκατό σελίδων) περιγράφει , ανατέμνει, διεισδύει , φωτίζει όλες τις γωνίες του σύγχρονου κόσμου. Ταυτόχρονα σε υπνωτίζει με μοναδικά εγκιβωτισμένα κειμενικά σώματα με πολύ επεξεργασμένα πραγματολογικά υλικά από όλες τις περιοχές της γνώσης ( ιστορία, χημεία, αρχιτεκτονική). Σε αντίθεση με τον υπερβολικό σκανδαλώδη ή μάλλον σκανδαλοθήρα  Ουελμπέκ ο ΛΚ αποδίδει πολύ καλύτερα το έρεβος του σύγχρονου κόσμου. Όλα τα βιβλία του Λάσλο προσέφεραν μοναδικές αναγνωστικές και φιλοσοφικές εμπειρίες.

Με αυτή την ζέση ανέμενα το «Herscht 07769» και ρίχτηκα κυριολεκτικά στο διάβασμα. Στην αρχή όλα είμαι Λάσλο , όλα λεπτά επεξεργασμένα με τη διαβολική μακρόχρονη γραφή. Όμως όταν το τελείωσα κατάλαβα πως κάτι δεν πήγαινε καλά.

·       Για πρώτη φορά φύγαμε από την Ουγγαρία και βυθιστήκαμε στην Γερμανία. Ο πονηρός αναγνώστης ρωτάει , μήπως κανένας ατζέντης σφύριζε στον Λάσλο πως έχει πιο πολλές πωλήσεις στο Γερμανόφωνο κοινό ;

·       Ακολούθως ένιωσα πως η ιστορία είχε μια τόσο καταιγιστική δράση , όπου ο μακροπερίοδος λόγος δεν «κόλλαγε».

Παρότι οι γνωστές ανατομικές ιδιότητες αναδεικνύονται, το βιβλίο αφήνει μια στιφή αίσθηση «επινόησης» , ωσάν ο Λάσλο έχει κατακτήσει ένα κώδικα μια συνταγή και απλώς τώρα τον εφαρμόζει ως άσκηση τεχνικής.

Με μια αμήχανη αίσθηση μικρής απογοήτευσης το «Herscht 07769» παρέμενε στη στοίβα «μήπως να το ξαναδώ» ώσπου διάβασα με σχεδόν λύτρωση τη κριτική του Φώτη Καραμπεσίνη στο Bookpress ( εδώ). Μάλλον δεν είμαι ο μόνος : κάτι δεν πήγε καλά με τον τελευταίο Κρασναχορκάι.

Με το απαιτούμενο τακτ μιας κριτικής σε ένα μικρό βιβλιοφιλικό κοινό , ο Φ Καραμπεσίνης αναδεικνύει το πρόβλημα :

«Εντούτοις, η κριτική δεν μπορεί να είναι άξια του ονόματός της, αν ο κρίνων δεν καταθέσει τις αντιρρήσεις του, τις αδυναμίες που διέγνωσε. Σ’ αυτό το βιβλίο ο Κρασναχορκάι έδωσε μεγαλύτερη έκταση σε σχέση με τα προηγούμενά του. Δεν θεωρώ ότι το εγχείρημά του υπήρξε απόλυτα επιτυχές, καθώς οι 100 ίσως επιπλέον σελίδες δεν προσέθεσαν κάτι τόσο υφολογικά όσο και θεματικά. Κι αν το ιδιαίτερο στιλ του συγγραφέα είναι εκείνο για το οποίο ο αναγνώστης προστρέχει στα βιβλία του, το περιεχόμενο, η ιστορία που θέλει να πει, δεν αντιστοιχεί στην έκταση, αφού η τελευταία θεωρώ ότι την αποδυναμώνει, με συνέπεια ο συγγραφέας να παρεμβάλει κάποιες δευτερεύουσες πλοκές και πρόσωπα τα οποία δεν έχουν τελικά τόσο ενδιαφέρον. Οι οπτικές τους, μέσω της τριτοπρόσωπης και πρωτοπρόσωπης αφήγησης που υιοθετεί σε όλο το βιβλίο ο συγγραφέας, δεν προσθέτουν κάτι στο σύνολο. Αντιθέτως θεωρώ ότι αποσπούν την προσοχή, οπότε σε σημεία βρήκα τον εαυτό μου να αδιαφορεί για την τύχη (δράσεις και σκέψεις) των συγκεκριμένων, ανυπομονώντας την επιστροφή στο κύριο ρεύμα της αφήγησης»

Λάσλο πρόσεξε το επόμενο : έχουμε απαιτήσεις.